Путин им порача на руските олигарси: Богатете се само тргнете ми се од патот

Во летото 2000 година, 21 од најбогатите луѓе во Русија излегоа од блиндираните лимузини и влегоа во Кремљ на историска средба со новоизбраниот претседател Владимир Путин, пишѓува Ал Џезеира.

Во претходните години, овие луѓе го искористија падот на Советскиот Сојуз во 1991 година и транзицијата и купија сè што некогаш беше во сопственост на СССР по многу пониски цени од реалните и почнаа да градат свои милијарди во руските империи, тие стекнаа контрола над речиси секоја значајна и профитабилна активност во земјата – од струја, гас и нафта, до рудници, фабрики и банки.

Едноставно, како што гласи преводот на грчкиот термин олигархија – тие го воспоставија „владеењето на неколкумина“, оние кои за многу кратко време стекнаа огромно богатство, а со тоа и огромна политичка моќ.

За време на владеењето на Борис Елцин нивното влијание врз руската политика беше исклучително големо, а односите со Кремљ ги користеа за дополнително збогатување. Но, тогаш дојде новиот владетел, кој, како што тогаш се наведува, на најсилните олигарси им рекол дека ќе се однесува „исто како и со сопствениците на мали пекари или работилници за поправка на чевли“.

Што точно се случило на средбата тоа лето, можат да знаат само оние кои тогаш биле на неа, но медиумите објавија дека од таа средба била испратена јасна порака до новиот руски претседател очи во очи – нека се знае кој е ГЛАВЕН.

Путин тогаш, ако им се верува на медиумите, им испрати јасна порака на олигарсите – тргнете ми се од патот и можете да задржите се што имате. И во исто време, кога ќе им тропне вратата, таа мора да се отвори, а олигарсите да им бидат на услуга што и да е потребно, да бидат послушни и да останат на милост и немилост на Кремљ.

Олигарсите ги трпат последиците од санкциите

Годините што следеа покажаа дека заканата на Путин е сериозна. Кој и да останал на милост и немилост на Кремљ, продолжил да стекнува огромно богатство и да се покажува низ светот со јахти вредни стотици милиони долари, да ги купува најдобрите европски фудбалски клубови и да ги влече конците во компаниите расфрлани низ светот.

Затоа руските олигарси ги трпат огромните последици од санкциите што поголемиот дел од светот и ги воведе на Русија поради инвазијата на Украина. Логиката е јасна – туркајте ги оние кои се богати, влијателни и блиски до Путин, а можеби работите ќе се сменат во Украина.

Но, дали ќе го направи тоа? И кои се овие луѓе, сепак?

Тешко е да се набројат сите, но најпознат во светот е Роман Абрамович, човекот кој од англискиот фудбалски клуб Челзи направи европски гигант.

Британскиот парламент го опиша како „клучен човек“ на режимот на Путин, што тој долго време го негираше.Тој ги поседува најспектакуларните јахти, вклучително и една со подморница и три хеликоптери. Тој поседува и многу скап имот во САД, вклучително и три згради во Њујорк, во вкупна вредност од 90 милиони долари, кои во 2018 година и ги префрли на својата трета сопруга Дарја Жукова.

Тој е мнозински сопственик на компанијата Евраз која се занимава со производство на челик и Норилск никел, а според Форбс е „тешка“ од 11,2 милијарди долари. Иако учествуваше на мировните преговори меѓу Русија и Украина, ги трпи последиците од санкциите. Американскиот суд нареди запленување на два негови авиони, Боинг 787 Дримлајнер од 60 милиони долари и Гулфстрим Г650 ЕР од 60 милиони долари, а тој мораше да го напушти Челзи поради британските санкции.

Алексеј Мордашов со вредност од 19,6 милијарди долари и понатаму важи за најбогат руски олигарх.

Тој е сопственик на третина од најголемата европска туристичка компанија „Туи“ и има заработено милијарди како извршен директор на „Северстал“, најголемата руска компанија за рударство и челик. Тој е главен акционер на Банката на Росија.

Во изминатите две децении, Мордашов исто така вбризгуваше пари во Соединетите Држави, во компании на Средниот Запад, пред да ги продаде за 2,3 милијарди долари во 2014 година.

Мордашов е тешко погоден од санкциите и може да остане без јахти Bombardier Global 6000 и повеќе, вклучувајќи го и Nord, вредни половина милијарда долари.

Русија го смета Алишер Усманов, кој беше најбогатиот човек во Русија до 2015 година, за еден од омилените олигарси на Путин. Олигархот, чие богатство се проценува на 16 милијарди долари, го поседува најголемиот дел од МегФон, вториот по големина руски телефонски оператор и голем удел во Металоинвест, компанија за железо и челик.

Овој милијардер еднаш инвестираше во Фејсбук, уште во 2009 година, кога компанијата имаше проблем со финансирањето поради финансиската криза. Усманов вбризгувал повеќе од 900 милиони долари во компанијата, а до 2014 година поседувал 10 отсто од неа, за што вратил милијарди долари од својата улога. Тој има инвестирано и во Apple, Twitter и LinkedIn, како и во англискиот фудбалски клуб Арсенал.

Кога беше под санкции, Германија ја заплени неговата мегајахта Дилбар од 600 милиони долари, која го има најголемиот затворен базен на јахта во светот. Тој сè уште има приватен Ербас А340 од 200 милиони долари.

Леонид Микелсон, најбогатиот Русин во 2016 година, е основач и претседател на производителот на гас Новатек, близок пријател на Путин и партнер на Генадиј Тимченко, милијардер кој е под санкции на САД од 2014 година. Микелсон е и претседател на компанијата за преработка на гас и петрохемија Сибур.

Богатството на овој вљубеник во уметноста, кој има колекција вредна 200 милиони долари, се проценува на 18,1 милијарди долари.

Браќата Ротенберг, Аркадиј и Борис, влегоа во кругот на најбогатите Руси делумно поради тоа што му беа партнери на Путин во џудо, додека рускиот претседател беше тинејџер. Кога Путин стана претседател, тој ги награди со контрола над големите државни работи и договори, што им донесе огромно богатство. Оттогаш, браќата изградија семејна империја со големи меѓународни инвестиции под, како што тврдат САД, мрежа на лажни компании. Долго време се под санкции на САД.

Пренесен имот ден пред санкциите

Андреј Мелниченко, роден во Белорусија, минатата година беше рангиран на осмото место од Форбс меѓу најбогатите Руси, со богатство од 18 милијарди долари. Под санкции е од 15 март.

Во 1990-тите ја основа МДМ Банка, а во приватизацијата почна да купува загрозени средства, благодарение на што стана еден од најбогатите луѓе во Европа. При објавувањето на санкциите, ЕУ појасни дека Мелниченко, чија мајка е Украинка, „припаѓа во највлијателниот круг руски бизнисмени со блиски врски со руската влада“.

Тој е еден од десетината бизнисмени кои се сретнаа со Путин на денот кога Русија ја нападна Украина за да разговараат за влијанието на санкциите, докажувајќи ги неговите врски со Кремљ. Италија, пак, ја заплени неговата суперјахта вредна 530 милиони евра.

Но, дел од имотот, според Ројтерс, бил префрлен на неговата сопруга, ден пред да биде ставен на списокот со санкции.

Меѓу најбогатите Руси е Владимир Лисин (19 милијарди долари), мнозинскиот сопственик на фабриката за челик Новолипецк, а тој исто така го контролира Universal Cargo Logistics Holding.

Еден од најпознатите олигарси во САД е Јевгениј Пригозин, кој, според легендата, продавал виршли откако излегол од затвор каде бил поради грабеж. Наскоро отвори голем број ресторани со елитна клиентела, поради што го доби прекарот „Готвач на Путин“, што го катапултираше во елитата.

Меѓу другите најмоќни олигарси се Сергеј Чемезов, поранешен агент на КГБ, кој живеел во истата зграда со Путин и го отворил патот низ јавниот и приватниот сектор во Русија, пред да биде именуван за извршен директор на Ростек, државниот гигант за одбранбена индустрија. како и уште еден поранешен член на КГБ Николај Токарев, кој изгради империја од позицијата водач на нафтениот гигант Транснефт.

Кој зборуваше против инвазијата

Владимир Потанин е банкар, рударски тајкун и поранешен вицепремиер. Неговото богатство се проценува на 16,5 милијарди долари, има акции во голем број осигурителни, медиумски, земјоделски и нафтени компании, а од познатите имоти се издвојуваат три мегајахти и два приватни авиони.

Вагит Алекперов го отвори патот до богатството откако во 1991 година презеде три големи нафтени полиња, а денес е претседател на Лукоил, со богатство од 16,4 милијарди долари.

Михаил Фридман, кој има богатство од 15,7 милијарди долари, е основач на Алфа Груп, а тој е олигарх кој е роден во Украина. Тој инвестираше во САД, купувајќи лоши недвижнини на источниот брег, а исто така инвестираше и во Uber.

Тој е еден од првите олигарси кои јавно се изјаснија против инвазијата на Украина, нарекувајќи ја „трагедија“, истакнувајќи дека „војната никогаш не може да биде одговорот“.

Михаил Фридман е еден од првите олигарси кои јавно се изјаснија против инвазијата на Украина (ЕПА)

Ако се вратиме на првиот дел од текстот, тоа беше целта на западните санкции, удар за најбогатите и највлијателните, но Фридман не беше единствениот што се изјасни против војната.

Најгласен е милијардерот Олег Тинков. Основачот на руската банка Тинкоф, роден во Сибир, моментално се лекува од рак, а негира дека е поврзан со Путин. Тој ја нарече својата инвазија „незамислива и неприфатлива“ и повика парите да се потрошат за истражување за лекување на рак, а не за војна. „Ние сме против војната“, рече тој.

Олег Дерипаска, основачот на алуминиумската компанија Русал и сојузник на Путин, е под санкции од Велика Британија и САД, кои го товарат за руско мешање во изборите. Тој во февруари на Телеграма напиша дека „мирот е важен“ и дека „преговорите мора да започнат брзо“.

Челичната тупаница на Путин

Владимир Лисин рече дека животите изгубени во Украина како резултат на војната на Путин се трагедија која е тешко да се оправда, додека Алексеј Мордашов веднаш по инвазијата го повика Путин да го прекине „крвопролевањето“ и ја опиша војната како „трагедија на два братски народи“.

Тешко е да се каже колку ранетите олигарси ќе го сменат курсот на Путин со санкциите, но искуството со „непослушните“ кон Кремљ не ветува многу.

Владимир Гусински, еден од ретките олигарси кои изградија богатство спротивставувајќи се на одземањето на поранешниот државен имот, дури и прикажуваше сатирични драми за тогашниот претседател на неговата телевизија НТВ во времето на Елцин. Но, кога почна да го прави истото со Путин, следеше жесток одговор и серија обвинувања за кражба, поради што беше уапсен, но успеа да побегне во САД.

Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.