Четиринаесетти јануари (први јануари според стариот календар) е празник на Малиот Божиќ (Василица) и Српската Нова Година.

Василиј православните го слават како празник за крштевање, а Грците и Русите како именден.

Кога 1 јануари беше земен како календарски почеток на новата година, Малиот Божиќ почна да се смета за стара Нова година.

Многу обичаи се поврзани со овој ден, а постојат и суеверија за тоа што не треба да се прави на овој ден.

Многу ритуали и акции на Божиќ се повторуваа или го имаа својот последен дел на Малиот Божиќ, така што и овој ден е полн со повеќе ритуали.

Насекаде низ Македонија било вообичаено да се палат огнови на раскрсниците, што освен прочистувачкиот ефект има и улога на зајакнување на сончевата светлина и топлина.

Се меша и посебен ритуален леб, наречен василица, чие име се однесува на името на Свети Василиј (или Василица), кое се празнува на истиот ден.

Новата година треба да се дочека буден, па за време на ова бдение многу девојки погодуваа дали ќе се венчаат таа година и со кого ќе се омажат. Меѓу овие загатки, особено е интересно гатањето на девојките: пред зори се качувале на таванот и ги фрлале чевлите надвор од вратата, па ако чевлите, кога ќе паднат, се насочени подалеку од куќата – тоа е знак дека ќе тргнат во тој правец, т.е. се омажи.

На Малиот Божик, на 14 јануари (Василиј) повторно се внесува елката, пак доаѓа поштарот, а на трпезата е главата од бадниковото печење, кое се чува до тој ден.

На денешен ден во сите цркви се служи литургија на Свети Василиј Велики, чиј спомен Црквата го празнува и на првиот ден од Новата година.

Според историското и црковното предание, свети Василиј се упокоил во 379 година, на 50-годишна возраст. Тој живеел во времето на царот Константин, кој ја официјализирал слободата на исповедањето на христијанската вера.

Свети Василиј Велики ја открива мерката на постот: Значењето на духовното и телесното одрекување!

Василиевата богослужба, која ја напишал самиот светител, се служи, според канонот на МПЦ, 10 пати годишно – на 1 јануари, во пресрет на Божик и Водици, во сите недели на Великиот пост (освен Цветници). ), на Велики четврток и Велика Сабота.

Зачувани се многу теолошки и апологетски дела на Свети Василиј, кого МПЦ го празнува и на 12 февруари (30 јануари според јулијанскиот календар) – празникот на Светите тројца Архиереи.



Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.