Македонски
Симптомите на замастен црн дроб се обично благи и нејасни, особено во раните фази на болеста, поради што состојбата често се открива случајно. Токму затоа е важно да се обрне внимание на сигналите што ни ги испраќа телото, како што е прекинатиот сон.
Црниот дроб е еден од најважните органи во човечкото тело, одговорен за бројни клучни функции, од создавање протеини, холестерол и жолчка, до складирање на витамини, минерали и јаглехидрати. Токму затоа е клучно да се грижиме за нејзиното здравје и да ја одржуваме во оптимална состојба.
Една од најчестите и подмолни опасности за здравјето на црниот дроб е замастениот црн дроб , или стеатоза – состојба што се јавува поради акумулација на масти во клетките на црниот дроб, кога мастите сочинуваат повеќе од 5 до 10 проценти од неговата вкупна тежина.
Иако често се развива без јасни симптоми, постојат одредени знаци кои можат да укажуваат на оваа состојба. Многумина не знаат дека нарушувањата на спиењето, како што се прекинатиот сон или несоницата, исто така можат да бидат меѓу нив.
Истражувањата покажуваат дека луѓето кои живеат со стеатоза често имаат тешкотии со спиењето – им е потешко да заспијат, се будат почесто во текот на ноќта, а потоа остануваат будни долго време обидувајќи се повторно да заспијат. Интересно е што една швајцарска студија покажува дека квалитетот на нивниот сон останува нарушен дури и по добивањето стручни совети од лекари за тоа како подобро да спијат.
Пациентите кои страдаат од замастен црн дроб покажаа изразена фрагментација на ноќниот сон, со чести будења и продолжени периоди на будност – објаснува Софија Шефер од Центарот за гастроинтестинални и заболувања на црниот дроб на Универзитетот во Базел.
Според истражувачите, замастениот црн дроб моментално зафаќа околу 30 проценти од возрасната популација, а се предвидува дека до 2040 година тој процент ќе се зголеми на 55 проценти.
Претходните истражувања, исто така, укажуваа на врска помеѓу замастен црн дроб и нарушувањата на спиењето, но главно се потпираа на самоизвестувања на испитаниците преку прашалници. Авторите на новата студија, спроведена во 2024 година, нагласуваат дека за прв пат се собрани објективни податоци – учесниците носеле монитори кои ги следеле нивните вистински навики на спиење.
Студијата, објавена во угледното списание „Frontiers in Network Physiology“ , вклучувала 46 лица од двата пола кај кои била дијагностицирана стеатоза, како и осум пациенти со алкохолно заболување на црниот дроб.
Сите учесници во студијата биле дебели, додека кај 80 проценти бил дијагностициран метаболички синдром – комбинација од дебелина, предијабетес и покачени нивоа на триглицериди.
Резултатите покажаа дека пациентите со замастен црн дроб спиеле приближно исто време како и контролната група од 16 здрави учесници, но се буделе 55 проценти почесто во текот на ноќта и останувале будни 113 проценти подолго пред повторно да заспијат.
Покрај тоа, луѓето со стеатоза имале поизразена потреба за дневни дремки, кои биле почести и подолги отколку кај здравите испитаници.
