Македонски
Влегувањето во изложбениот простор на Мирослав Миро Масин не е обично влегување во галерија. Тоа е влегување во друг свет во светот на симболи, на боја, на енергија и на длабоки тишини. Изложбата со наслов „Колоритот на генијот“ целосно го оправдува своето име, не само поради техничката виртуозност и мајсторската употреба на колоритот, туку поради суштинската енергија што се чувствува во секоја слика.
Масин не слика за да прикаже. Тој слика за да претвори еден внатрешен импулс во визуелен јазик. Во тој процес, бојата станува мисла, линијата станува емотивна траекторија, а формата е метафора за нешто подлабоко, понекогаш и тешко да се каже.
Секое дело во оваа изложба е самостоен свет. Тие не се слики што се паметат по мотивот, туку по чувството што го оставаат.
Главниот визуелен мотив, птицата, е постојано присутен, но никогаш ист. Понекогаш е централна фигура, понекогаш е дел од еден комплексен наратив, а понекогаш е тивок, отсутен симбол, на границата помеѓу видливото и насетеното. Но во секој случај, таа не е само птица. Таа е човечка состојба. Таа е симбол на копнежот, но и на товарот што го носиме кога копнееме. Таа е стремеж кон духовно ослободување, но и потсетник на затворите што самите си ги создаваме.
На некои платна, птицата се издигнува преку тежок, длабоко обоен простор, небо на пригушена сина боја, на винска виолетова боја, или на мат зелена боја, што пулсира со чувство на неизвесност. Во други, таа е фигура во лет, разлеана во експлозија од топли и студени тонови – портокалови, тиркизни, фуксија, боја која лебди низ платното како крилја на мислата, на копнежот, на слободата. Боја што не стои, туку се движи – како птица во миг на лет, оставена на поттикот наемоцијата, како крилја што се распнуваат низ платното, но не за да избегаат, туку за да останат таму засекогаш, како траги од емоционален лет.
Колоритот, е централниот изразен елемент. Но тоа не е просто разновидност на бои, тоа е емоционален универзум, каде секоја боја е на своето место – не затоа што „технички“ припаѓа таму, туку затоа што емотивно и психолошки ја носи точната тежина.
Кај Масин, црвената не е само страст – таа е ранливост. Сината не е само спокој, таа е отсутност, копнеж, прашање. Жолтата трепери помеѓу радост и иронија, додека црната не е темнина, туку присуство на нешто што не може да се именува, но е тука, што претставува едно мило и длабоко човечко.
Овој колористички свет не е ни случаен, ни рационален. Тој е интуитивен, органски, создаден од автор кој не ја гледа бојата како орнамент, туку како глас на душата, глас на немирот, глас на мислата што не може да се формулира со зборови, но може да се почувствува низ црта, дамка, распрскан тон.
Кај него присутна е и внатрешна динамика меѓу композицијата и празнината. Масин знае кога да го наполни платното, и уште повеќе, кога да замолчи. Во тие празнини, тие тивки полиња на боја, се случуваат најгласните дијалози меѓу гледачот и делото. Таму се слуша сето она што авторот не го насликал, но го оставил за нас да го почувствуваме.
Она што ја прави оваа изложба моќна, не е само техничката мајсторија, која е неспорна, туку емоционалната зрелост што пулсира низ секое дело. Се чувствува дека овие слики не се создадени брзо, ниту лесно. Се чувствува тежината на процесот, внатрешната борба, двоумењето, експлозијата на моментот кога бојата „погодила“ точно таму каде што треба.
И токму во тоа се огледува генијалноста на Масин, во способноста да го претвори тој внатрешен хаос во визуелна поезија. Да најде рамнотежа помеѓу концептот и емоцијата, помеѓу интуицијата и контрола, помеѓу формата и слободата.
Оваа изложба не нуди одговори. Таа не поучува, не ни сугерира што да мислиме. Таа поставува прашања – интимни, несигурни, но длабоко човечки. И најважно од сè, не ни дозволува да останеме исти по неа.
„Колоритот на генијот“ е тврдење, доказ, и искуство, дека уметноста, кога е искрена, смела и создадена со душа, може да не вознемири, да не разнежни, да не покрене. А делата на Мирослав Масин го прават токму тоа.
Проф. д-р Зоран Пејковски
