Македонски
Поголемиот дел од виталните функции на нашата планета се во ризик, открива нов извештај објавен денеска од страна на Институтот за истражување на влијанието на климата во Потсдам (ПИК).
Извештајот, наречен „Проверка на здравјето на планетата“, покажува дека се надминати седум од деветте критични граници на стрес, пренесува ДПА. Нова загриженост е закиселувањето на океаните, кое се случува кога морската вода станува покисела како резултат на падот на нејзината pH вредност.
Извештајот дава проценка на состојбата на Земјата, која се заснова на планетарните граници – девет процеси кои ја регулираат стабилноста, отпорноста и функциите на планетата кои го одржуваат животот, се наведува во студијата.
„Повеќе од три четвртини од виталните системски функции на Земјата веќе не се во безбедни граници. Човештвото го напушта својот безбеден простор за функционирање и со тоа го зголемува ризикот од дестабилизирање на планетата“, изјави директорот на ПИК, Јохан Рокстром, коавтор на извештајот.
Според извештајот, седумте надминати граници се: климатските промени, интегритетот на биосферата, промената на користењето на земјиштето, промените во системите за слатка вода, промените во циклусите на азот и фосфор, антропогениот внес на супстанции и закиселувањето на океаните.
Истражувачите известуваат дека две од идентификуваните граници на стрес сè уште се во безбедни граници: изложеноста на аеросоли (загадување на воздухот) и озонската обвивка.
Штом една граница е надмината, велат истражувачите, се зголемува ризикот од трајно оштетување на виталните функции на Земјата, како и веројатноста да се надминат точките на пресврт, со што промените стануваат неповратни.
Научниците ги следат овие граници користејќи клучни индикатори. Според „Проверката на здравјето на планетата“, главната причина за закиселувањето на океаните е согорувањето на фосилните горива, влошено од уништувањето на шумите и промената на користењето на земјиштето.
Океаните апсорбираат големи количества вештачки јаглерод диоксид од атмосферата, што предизвикува нивната вода да станува покисела.
Како резултат на овие фактори, океаните сè повеќе ја губат својата стабилизирачка улога во системот на Земјата, според истражувачкиот тим.
Последиците се забележливи: коралите на ладните води, тропските гребени и арктичките екосистеми се под притисок. Покрај тоа, има негативни последици за цели синџири на исхрана и безбедноста на храната, вклучително и за луѓето.
Според ПИК, малите морски полжави, познати како крилести полжави, веќе покажуваат оштетување на нивните школки. Тие се важен извор на храна за рибите и китовите.
