Македонски
„Мортен Харкет има Паркинсонова болест“. Овој отрезнувачки наслов го видов на официјалната интернет страница на групата a-ha. Мортен Харкет – пејач, текстописец, активист, татко, дедо, партнер и многу повеќе – е дијагностициран со Паркинсонова болест. Болеста, според клиниката Мајо, „е нарушување на движењето на нервниот систем кое се влошува со текот на времето. Нервниот систем е мрежа од нервни клетки кои контролираат многу делови од телото, вклучително и движењето“, пишува Џејсон Мико.
Мортен е поврзан со Македонија, но ќе се осврнам на тоа за момент. За човек кој е речиси постојано во центарот на вниманието на јавноста, од експлозивното претставување на a-ha на музичката сцена во 1985 година со нивната песна „Take On Me“ и револуционерниот видео спот, разбирливо е што сега Мортен не е многу подготвен да ја сподели веста за неговата болест со светот, истакнува Мико.
Како што вели тој, „Дел од мене сакаше да ја обзнани веста. Како што реков, признавањето на дијагнозата не беше проблем за мене; туку ме спречуваше мојата потреба за мир и тишина за да можам да работам. Се трудам најдобро што можам да спречам да не пропадне целиот мој систем. Тешко е да се балансира помеѓу земањето на лековите и справувањето со несаканите ефекти. Има толку многу работи што треба да се земат предвид кога го имитирате мајсторскиот начин на кој телото се справува со секое сложено движење, или со општествените прашања и покани, или воопшто со секојдневниот живот.“
Паркинсоновата болест не е фатална, но постепено го лишува телото од голем дел од неговото движење, а во случајот на некои, како што е Мортен, и од гласот. Иако Мортен го добил и ќе продолжи да го добива најдобриот и најновиот медицински третман, за болеста нема лек, а Мортен стоички го прифаќа тој факт.
Што се однесува до неговиот глас, тој вели: „Проблемите со мојот глас се една од многуте причини за неизвесност за мојата креативна иднина.“
Во 2007 година имав мала улога во доведувањето на Мортен во Македонија. Во тоа време македонската влада, преку Министерството за култура и УНЕСКО, планираше конференција во октомври истата година на Охридското Езеро насловена како „Светска конференција за дијалог меѓу религиите и цивилизациите“. Мојот пријател Зоран Јолевски, тогашен амбасадор на Македонија во Соединетите Држави, беше вклучен во планирањето и ме праша дали познавам некого со теолошки или филозофски начин на размислување и препознатливо име кој би можел да биде истакнат говорник на конференцијата. Знаејќи дека Мортен одговара на тој опис, а и како негов обожавател, се обратив до мојот норвешки пријател Леив Холстад, кој беше близок пријател на Мортен, и ја испратив поканата преку него; Мортен одговори со ентузијастичко „да“. Кога го поканивме, тој беше при крај со снимањето на новиот соло албум, „Писмо од Египет“, и како што ми кажа мене и на другите во тој октомвриски викенд, „не можев да дојдам тука поради моите временски обврски со новиот албум, но тоа беше премногу важна конференција за да не дојдам“. Значи, последниот викенд од октомври 2007 година, опремени со владино возило и возач, еден друг мој македонски пријател и јас го зедовме Мортен, заедно со неговиот пријател и соработник Сигурјон Ајнарсон од аеродромот во Скопје, и се возевме до Охрид.
Можете да прочитате повеќе за нивниот престој во Охрид тука, во текст што го напишав кратко по нивната посета.
https://miko-janos.medium.com/morten-harket-sings-a-new-song-29281730c848
Токму поради таа посета и последователното мое патување во Осло во мај 2008 година, се случи нашиот документарен филм „Името е име“ да стане реалност (насловот на тој документарец доаѓа од истоимената песна на Мортен, а која се појавува во неговиот албум „Писмо од Египет“.)
Мортен и Сигурјон научија многу за Македонија за време на нивниот краток викенд, вклучително и за неправедното барање една земја и народ да го сменат своето име, и поради нивната страст, создадовме филм што ја раскажа вашата приказна.
Иако подоцна една влада нелегално се согласи да го смени името на Македонија, против волјата на народот и без согласност на граѓаните, сè уште верувам дека филмот е моќен доказ за Македонците и нивната желба да бидат познати по тоа кои и што се – Македонци со дом наречен Македонија.
Ќе завршам со ова барање: веќе многу години, повеќе од една деценија, а можеби и подолго, секоја среда наутро се молам за Мортен и неговото семејство. Ќе продолжам да се молам за нив, но сега знам повеќе за тоа како да се молам. Знам дека многу, ако не и повеќето, од моите македонски пријатели и семејство се верници, па затоа ќе ве замолам да ми се придружите во молитвата за сила, за утеха и за мир што го надминува секое разбирање што само Бог може да го даде, за Мортен и неговото семејство додека ги преземаат следните чекори на нивното патување низ животот, вели Мико.
