Македонски
Деменцијата обично се поврзува со губење на меморијата, но неврологот д-р Баибинг Ченг предупредува дека постојат и други, посуптилни симптоми кои можат да укажуваат на почеток на когнитивен пад кај нашите најблиски. Овие знаци честопати остануваат незабележани, иако играат клучна улога во раното откривање на болеста.
Деменцијата е збир на симптоми кои се резултат на постепеното опаѓање на мозочните функции. Според Светската здравствена организација (СЗО), околу 57 милиони луѓе ширум светот денес живеат со деменција. Иако заборавеноста е најпрепознатливиот знак, таа не е единствениот индикатор дека нешто се случува, објавува Index.hr.
Рани знаци на деменција
Д-р Баибинг Ченг, попознат како д-р Бинг на социјалните медиуми, истакна пет симптоми кои можат да укажуваат на развој на деменција во видео објавено на TikTok. Тој нагласи дека болеста не мора секогаш да започне со губење на меморијата, туку дека постојат и други знаци на кои треба да се обрне внимание.
Недостаток на свест за сопствената состојба
Еден од знаците на деменција е кога лицето повеќе не е свесно за сопствениот когнитивен пад. Ова не е исто како негирање или обид за измама на другите. Тоа е невролошка состојба наречена аносогнозија, во која мозокот едноставно не може да препознае дека се случува промена. Д-р Бинг го наведува примерот на лице кое верува дека вози совршено, иако постојано се изгубило на познати патишта.
Промена на личноста
Забележлива промена во однесувањето и личноста може да укаже и на развој на деменција. Лицето може да изгуби интерес за хоби, да избегнува дружење, да престане да контактира со пријатели или да изгледа целосно немотивирано. Во некои случаи, може да се појави и спротивен модел – губење на контролата врз однесувањето. Некој што некогаш бил многу учтив може одеднаш да почне да раскажува несоодветни шеги или да дава груби коментари без двоумење.
Визии и халуцинации
Третиот знак вклучува појава на заблуди и халуцинации. Некои луѓе со деменција може да почнат да веруваат дека некој краде од нив, дека нивниот близок е заменет со странец или може да видат луѓе кои всушност не се таму. Д-р Бинг вели дека имал неколку пациенти со вакви искуства за време на неговата пракса.
Лошо расудување и донесување одлуки
Значителен пад на способноста за донесување одлуки е уште еден важен индикатор. Ова често се манифестира во финансиските одлуки – луѓето може да навлезат во измами, да даваат големи суми пари како подароци или импулсивно да трошат на работи што никогаш порано не би ги купиле.
Повторувачки и бесмислени движења
Петтиот знак се однесува на таканаречената абнормална моторна активност, т.е. повторувачки и несоодветни движења. Ова може да вклучува постојано одење напред-назад, играње со облека или други дејства што немаат јасна цел. Таквото однесување може да изгледа чудно и непотребно, но често е знак дека мозокот повеќе не ги контролира дејствата како порано.
Ако забележите некој од овие симптоми кај некој што го познавате, важно е да разговарате со лекар. Раното препознавање на знаците може значително да помогне во планирањето на грижата и третманот.
