Skip to main content

САД и Израел сакаат да ги прекинат мировните операции на ОН во Либан, Европа се протививи

Charbel Karam on Unsplash
Фото: Charbel Karam on Unsplash

Доведена е во прашање иднината на мировните сили на ОН (УНИФИЛ) во Либан, кои се наоѓаат таму од 1978 година, откако САД и европските сојузници се поделија и за оваа тема, покренувајќи го прашањето за влијанието врз безбедноста на Блискиот Исток и ги потресува односите меѓу САД и нивните клучни партнери како што се Франција, Велика Британија и Италија.

Станува збор за мировна операција чиј мандат истекува на крајот на август, а периодично се обновува од Советот за безбедност на ОН со цел да продолжи.

Мисијата УНИФИЛ беше формирана за да го надгледува повлекувањето на израелските трупи од јужен Либан по инвазијата на Израел во 1978 година, а нејзината мисија беше проширена по едномесечната војна меѓу Израел и милитантната група Хезболах во 2006 година.

Мултинационалните сили со децении играат значајна улога во надгледувањето на безбедноста во јужен Либан, вклучително и војната меѓу Израел и Хезболах минатата година, но беа критикувани од двете страни и од американските пратеници, од кои некои сега се на високи позиции во администрацијата на претседателот Доналд Трамп или имаат ново влијание во Белата куќа.

Политичарите назначени од администрацијата на Трамп ја презедоа функцијата оваа година со цел што поскоро да го распуштат УНИФИЛ. Тие ја гледаат операцијата како неефикасно трошење пари што само ја одложува целта за елиминирање на влијанието на Хезболах и враќање на целосната безбедносна контрола на либанските вооружени сили, за што либанската Влада вели дека сè уште не е способна.

УНИФИЛ има 10.000 војници од 46 земји во јужен Либан, додека либанската армија има околу 6.000 војници, а тој број сè уште не се зголемил на 10.000.

Американскиот државен секретар, Марко Рубио, прво обезбеди значително намалување на американското финансирање за овие мировници, а минатата недела потпиша план за постепено укинување на УНИФИЛ во текот на следните шест месеци, изјавија претставници на администрацијата на Трамп и помошници на Конгресот запознаени со разговорите.

Ова е уште еден чекор во потезите на администрацијата на Трамп за значително намалување на приоритетите за надворешни работи, вклучително и скептицизмот кон странските сојузници и намалувањето на финансирањето на ОН.

Трансатлантската поделба стана очигледна и по прашања како што се војната на Израел против Хамас во Газа и нападот на Русија врз Украина, прашања поврзани со технологијата и слободата на говорот.

Израел со години се обидува да го прекине мандатот на УНИФИЛ, а гласањата за продолжување на неговиот мандат честопати се одложуваа со недели поради политички расправии. Сега влоговите се особено високи по минатогодишната војна и посилното противење од Вашингтон.

Европските земји, особено Франција и Италија, се спротивставија на укинувањето на УНИФИЛ. Со поддршка на Том Барак, амбасадорот на САД во Турција и пратеникот во Либан, тие успешно лобираа кај Рубио и другите да поддржат едногодишно продолжување, проследено со шестмесечен период на постепено повлекување, според претставници на администрацијата и помошници на Конгресот кои одбија да бидат именувани.

Израел неволно го прифати тоа продолжување, рекоа тие.

Европскиот аргумент е дека предвременото распуштање на УНИФИЛ, пред либанската армија да биде подготвена да ја обезбеди граничната област со Израел, би создало вакуум што Хезболах лесно би можел да го искористи.

Сега прашањето пред гласањето во ОН, кое се очекува кон крајот на август, се чини дека е колку отпор ќе има од Франција и другите кон поставувањето цврст рок за завршување на таа операција по едногодишно продолжување, велат изворите.

Конечниот француски нацрт на одлуката не вклучува датум за повлекување на УНИФИЛ, за кој американските претставници велат дека е задолжително за нив да го поддржат нацртот. Наместо тоа, се предлага едногодишно продолжување на мировната мисија, со индикација дека Советот за безбедност на ОН има намера да „работи кон повлекување“ на мисијата.

Дури и ако нејзиниот мандат биде обновен, таа мировна мисија би можела да биде намалена од финансиски причини, бидејќи ОН се соочува со драстични намалувања на буџетот, изјави официјален претставник на ОН.

Поврзани вести