Бугарските власти се обвинети дека ги игнорирале повиците за итна помош и спречиле спасување на тројца египетски тинејџери кои подоцна починале на температури под нулата во близина на бугарско-турската граница кон крајот на декември.
Така тврди „Гардијан“, повикувајќи се на докази собрани од две хуманитарни организации кои вклучуваат фотографии, сведоштва и геолокација, за кои тврди дека го покажуваат неуспехот на властите да ги спасат момчињата кои викале за помош додека се бореле со студот, изгубени во шумите околу Бургас.
Организациите No Name Kitchen (NNK) и Collettivo Rotte Balcaniche (CRB) велат дека нивниот извештај Frozen Lives открива поширока слика за бруталноста врз мигрантите на европските граници.
Границата на Бугарија со Турција е вообичаена точка на премин за луѓето кои се надеваат дека ќе најдат азил во Европа, но во последниве години имаше добро документирани прекршувања на човековите права, вклучително и наводи за нелегално враќање на барателите на азил во Турција. Теренот таму е тежок – карпест и ридски, со зимски температури под нулата и силен ветер.
Двете организации NNK и CRB велат дека првпат биле известени утрото на 27 декември 2024 година дека биле упатени повици на телефонската линија за итни случаи. Повиците се однесуваат на тројца тинејџери „во непосредна опасност од смрт“, а испратени се и ГПС локации.
Активистите потоа постојано се обидуваа да контактираат со официјалниот број за итни случаи 112, како и со самите момчиња. Се вели дека бугарската гранична полиција ги спречила спасувачките обиди на организациите и покрај тоа што ѝ било покажано видео од едно од момчињата на снег.
Момчињата, подоцна идентификувани како Ахмед Самра (17), Ахмед Елаудан (16) и Сеифала Елбелтаги (15), подоцна беа пронајдени мртви, а Ахмед Самра беше пронајден со „отпечатоци од кучешки шепи и отпечатоци од чизми околу неговото тело“. Ова ги наведе организациите да заклучат во нивниот извештај дека „граничната полиција веќе го пронашла, можеби сè уште жив или мртов, но избрала да го остави таму на студ“.
Активистите кои подоцна се вратија на локацијата велат дека откриле дека сите траги од отпечатоците се избришани. Еден од оние кои го пронашле телото на едно од момчињата на снегот вели дека глетката е засекогаш врежана во неговото сеќавање.
Утврдено е дека телото на едно од момчињата било делумно изедено од животно.
Извештајот го опишува систематското малтретирање на спасувачките тимови на организациите при падот на температурите во декември, како и нападот на еден од нивните автомобили, кој граничарите биле принудени да го напуштат, а подоцна бил пронајден со скршени стакла и одвртени завртки на моторот.
Од страна на полицијата се одземени пасошите и телефоните на една спасувачка екипа, а земени се и отпечатоци од прсти и фотографии. Во полициска станица е извршен претрес на активистка.
„Бев одвоена од моите машки пријатели и ме претресуваа пред двајца граничари. Ме натераа да седам таму додека ми ги претресуваа торбите“, изјави таа за „Гардијан“ нагласувајќи дека стоела гола таму. „Се чинеше дека секоја акција што ја презеде полицијата беше само да нè заплаши и исплаши и да нè спречи повторно да направиме вакво нешто“.
За време на друг обид за спасување, една група била принудена да пешачи околу 10 километри до најблискиот град додекаграничната полиција ја следела во нивниот автомобил.
Неколку групи за права во последните години алармираат за, како што велат, нагло зголемување на таргетирањето на оние кои покажуваат солидарност и работат со барателите на азил и мигрантите низ Европа.
Минатиот септември, во центарот на вниманието повторно беа бугарските власти, откако истражувачката публикација Balkan Insight откри докази кои сугерираат дека службениците на граничната агенција на ЕУ Фронтекс биле заплашени да молчат за кршењето на правата на кои биле сведоци на бугарската граница.
Во светлината на смртта на тинејџерите, ННК и ЦРБ повикаа на „независна, официјална истрага“ за „системско насилство и негрижа од бугарските власти“ и „понижувачко постапување со луѓето во движење“.
„Не треба да биде одговорност на загрижените активисти да допрат до луѓето во шумата – Граничната полиција е обучена и платена да го прави тоа. Ова е огромен неуспех за сите, не само за бугарската полиција, туку и за целата ЕУ и за сите нејзини земји членки.
Бугарското Министерство за внатрешни работи ги отфрли обвинувањата и рече дека граничните сили веднаш реагирале на извештаите за млади во неволја, испраќајќи патроли „веднаш“, но телата биле пронајдени на различни локации од првично предвидените.
Истакна дека истрагите за овие случаи се во тек, додавајќи дека Граничната полиција „не дозволила ниту толерирала какво било изразување на нехумано или непочитувачко однесување од страна на нејзиниот персонал кон граѓаните. И ова се однесува на сите граѓани и на сите државјани на трети земји кои илегално влегле на територијата на државата.
„Во 2024 година извршени се 515 операции за пребарување и спасување од страна на Главната управа на граничната полиција на Бугарија со цел да се обезбеди медицинска помош на државјани на трети земји кои успеале илегално да влезат во земјата“, соопшти Министерството. „Нашите патроли реагираа на сите овие сигнали навремено, имајќи на ум колку е важно ова кога некое лице е изложено на екстремни климатски услови“.