Македонски
Албанија се соочува со парадокс, каде што цените на храната по првпат во историјата го надминаа просекот на Европската Унија, иако, истовремено земјата има најголем удел на земјоделството во цела Европа.
Најновите податоци од Евростат покажаа дека секторот „земјоделство, рибарство и шумарство“ придонел со 17,9% во создавањето на вкупната економска вредност на Албанија во 2024 година. Овој удел е многу повисок од просекот на Европската Унија од 1,7%, но и повеќе од двојно во споредба со земјите во регионот.
На второто место е Косово, каде земјоделството придонесува со 8,8% од бруто додадената вредност. На трето место е Македонија, со 8,8%, по што следуваат Црна Гора со 6,5%, Турција со 6,3% и Босна и Херцеговина со 5%.
Во регионот, Србија има најнизок удел на земјоделството, со 3,7%, што е пониско дури и од Грција (3,8%) и Хрватска (4,1%).
Во Албанија, придонесот на земјоделството во економијата се намалува со текот на годините, при што во 2019 година овој показател изнесувал 21%, но земјата сè уште останува најземјоделска во Европа.
Фактот дека сме најземјоделска земја во Европа воопшто не помогна граѓаните на земјата да имаат поевтини прехранбени производи. Напротив. Други податоци од Евростат покажаа дека по првпат од 2005 година, кога европската статистичка агенција ги мери податоците, Индексот на цени на храна и безалкохолни пијалаци за Албанија благо го надмина нивото од 100% (100,1%).
Ова значи дека цените на храната во Албанија се за 1% поскапи од просекот на Европската Унија, додека приходите според методот на паритет на куповна моќ изнесуваат 41% од просекот на ЕУ.
Најскапите прехранбени производи за албанските домаќинства во споредба со ЕУ се јајцата, сирењето и млекото, кои скокнаа на 131% од просекот на ЕУ, од 119,5% претходната година. Албанија има најскапи цени во споредба со земјите во регионот.
Србите купуваат храна по цени што се 96,4% од просекот на ЕУ. Во Црна Гора, храната чини 84,4% од просекот на ЕУ, во Босна 83,2%, а најевтино, не само во Европа, туку и во регионот, е во Македонија, со 73,4% од просекот на ЕУ.
Албанското земјоделство страда од длабоко вкоренети проблеми кои започнуваат од фрагментацијата на земјиштето, што не овозможува економии на обем, пониски субвенции од земјите во регионот, ниска конкурентност, нарушување на синџирот на вредности и емиграција што ја намали достапноста на работна сила.
Најновите податоци од ИНСТАТ покажуваат дека сточарскиот сектор е во слободен пад, како во однос на бројот на добиток, така и во однос на количината на производство.
Според ИНСТАТ, во 2024 година во споредба со 2023 година е забележано намалување на бројот на добиток во сите видови животни за месо и млеко, вклучително и кокошките. Намалувањето на бројот на добиток се одрази и на производството на месо и млечни производи.
