Новак и Јелена Ѓоковиќ се познати како пар кој детално се грижи за исхраната, а сопругата на најдобриот тенисер на светот често споделува совети за здрав живот, предлага вегански алтернативи и на социјалните мрежи објавува здрави рецепти. Јелена често истакнува дека и е многу важно намирниците што ги консумира да имаат хранлива вредност, да бидат квалитетни, но и вкусни.

Истовремено, сопругата на Ноле знае да каже дека е важно строго да се избегнуваат одредени намирници, а има и изјавено дека само еднаш во животот пробала кафе. За тој момент, Јелена кажа дека кафето воопшто не и се допаднало.

Не користам кофеин во ниедна форма. Ниту зелен чај. Можеби кафето не е порок за повеќето луѓе, но за мене порок е се што може да предизвика зависност од која не би можела да се ослободам. Никогаш не ми се допадна помислата да ја изгубам контролата над моето тело. Ако не користам кофеин, за да се опуштам, да го задржам фокусот и да останам будна, која е алтернативата? Истражував и добив многу добри идеи и предлози. Наместо кафе пијам чај од куркума“, изјави Јелена.

Таа додава дека токму редовното пиење чај од куркума многу и помага да остане во форма.

The post Јелена Ѓоковиќ никогаш не пие кафе, но затоа не може да го замисли денот без овој евтин пијалок appeared first on Република.

Сите го обожаваме, особено кога треба да ја вратиме енергијата. Но кафето имало и други придобивки кои многумина не ги знаат.

Ајде да ги разгледаме некои од најинтересните и најкорисните ефекти што кафето може да ги има врз нашето тело и ум.

Има антиинфламаторни придобивки

Кофеинот содржи антиоксиданси, кои се соединенија кои помагаат во заштитата на вашите клетки од оштетување од слободните радикали, потенцијално намалувајќи го воспалението и подобрувајќи ги здравствените резултати. Антиоксидансите можат да помогнат да се избегнат разни хронични болести.

Може да го зајакне кардиоваскуларното здравје

Умерената потрошувачка на кофеин е поврзана со помал ризик од одредени кардиоваскуларни болести, вклучително и мозочни удари, велат докторите. Механизмот може да ги вклучи антиоксидантните својства на кофеинот и неговата способност да ја подобри функцијата на ендотелијата, функционирањето на внатрешната обвивка на крвните садови.

Важно е да се забележи дека прекумерното внесување на кофеин може да предизвика привремено зголемување на отчукувањата на срцето и крвниот притисок, така што умереноста е клучна.

Може да го поддржи здравјето на мозокот

Истражувањата покажале врска помеѓу кафето и намалениот ризик од развој на невродегенеративни болести, како што се Алцхајмерова и Паркинсонова болест.

Има заштитни придобивки за црниот дроб

Внесувањето на кафе и кофеин може да понуди заштитни придобивки од болести на црниот дроб. Редовното внесување на кофеин е поврзано со помал ризик од фиброза – лузни на црниот дроб – кај лица со заболување на црниот дроб.

Подобро расположение

Кафето делува на централниот нервен систем и може да го подобри расположението, а во некои случаи дури и да го намали ризикот од депресија.

Имајте на ум дека преголемата доза кафе може да доведе до несакани ефекти како анксиозност, несоница и зголемена срцева фреквенција. Затоа е важно да се ужива во кафето, но умерено.

The post Позитивните придобивки од кафето кои можеби не ги знаевте appeared first on Република.

The post Посветете му внимание на утринското кафе appeared first on Република.

Многумина од нас ги поврзуваат флуктуациите на шеќерот во крвта само со исхраната, верувајќи дека она што го јадеме директно влијае на нивото на гликоза во нашето тело. Иако исхраната игра клучна улога, постојат и други фактори кои можат да предизвикаат нерамнотежа на шеќерот во крвта кои немаат никаква врска со храната, вели на Инстаграм дипл. naturopath и претседател на Здружението Yellow Rope и ги наведува најчестите причини, како и начини за враќање на рамнотежата.

Недиететски причини за нерамнотежа на шеќерот во крвта:

• Недостаток на сон или неквалитетен сон
• Стрес (покачен кортизол)
• Вештачки засладувачи
• Хормонална нерамнотежа
• Кафе на празен стомак
• Недостаток на хранливи материи: витамин Д, магнезиум , хром, витамини Б (особено Б12 )
• Нерамнотежа на цревната флора (нездрав микробиом)
• Микотоксини (мувла)

Како да се балансира шеќерот во крвта?

• Спијте квалитетно
• Управувајте со стресот
• Избегнувајте вештачки засладувачи
• Вклучете доволно протеини и масти за време на лутеалната фаза (втората половина, од овулацијата до менструацијата) на менструалниот циклус
• Обрнете внимание на тоа како се чувствувате по пиење кафе
• Балансирајте ги оброците со протеини, здрави масти, јаглени хидрати богати со влакна и многу зеленчук
• Направете лабораториски тестови за да го исклучите недостатокот на хранливи материи

The post Кафето на празен стомак предизвикува скок на шеќерот во крвта appeared first on Република.

Ефектот на кофеинот врз организмот е честа тема на истражување, особено ако се земе предвид дека многу луѓе консумираат повеќе шолји кафе дневно од препорачаната доза.

Потрошувачката на сите видови храна, вклучително и кафето, треба да се мери за да се избегнат потенцијални негативни ефекти.

Д-р. Памела Пик нагласува дека по 50-тата година многу функции во телото се забавуваат, но дека тоа може да се подобри со исхраната.

Таа смета дека во кафето треба да се додаде цимет, а во солените јадења куркума.

Куркумата го зајакнува имунитетот и ги намалува воспалителните процеси во зглобовите“, објасни таа.

Куркумата со причина е наречена „кралица на зачините“, а може позитивно да влијае и на зачувување на когнитивните функции, пишува Крстарица.

Еден грам цимет дневно може да го намали шеќерот во крвта, лошиот холестерол и триглицеридите.

„Циметот има антиинфламаторно и антимикробно дејство. Го одржува нивото на шеќер во крвта бидејќи го забавува празнењето на желудникот после јадење. На овој начин спречува нагли скокови или падови на шеќер и ја подобрува чувствителноста на организмот на инсулин“, потенцира д-р Пик.

The post Над 50-тата година, секогаш треба да ја додавате оваа состојка во вашето кафе appeared first on Република.

Цените на кафето за крајните потрошувачи ќе продолжат да се зголемуваат бидејќи климатските промени, нарушувањата во снабдувањето и новите регулативи на ЕУ доведуваат до зголемени трошоци за пржилниците, изјави денеска претседателот на одборот на директори на италијанската компанија „Лаваца“, Џузепе Лаваца.

„Цените на кафето нема да паднат, ќе останат многу високи. Синџирот на снабдување со кафе е под сериозен притисок“, изјави тој за Фајненшл Тајмс.

Цената на кафето на полиците на супермаркетите во Велика Британија се зголеми за околу 15 отсто од 2023 година.

„Компаниите за кафе беа принудени да ги зголемат цените и да ги намалат маржите бидејќи се зголемуваат трошоците за суровините“, рече Лавака, припишувајќи го падот на недостигот на снабдување како резултат на климатските промени.

Цената на фјучерсите за сортата „Арабика“ надмина 2,4 долари за фунта (0,45 кг) и се приближи до двегодишниот максимум од 2,5 долари за фунта забележан во април, објави „Трејдинг економикс“.

Тоа, меѓу другото, е последица и на намалувањето на залихите од Виетнам поради неповолните временски услови.

Во првата половина од годината извозот на кафе од Виетнам е намален за 10,6 отсто во однос на истиот период лани - на 902.000 тони, покажуваат податоците на Државниот завод за статистика.

Глобалните цени на кафето значително пораснаа во вториот квартал поради екстремните жештини во клучните региони во Азија. Фјучерс квотите за сортата „робуста“ во Лондон до крајот на јуни се зголемени за 18,1 отсто во однос на крајот на март, а фјучерсите за „Арабика“ – за 20,6 отсто.

The post Цените одат угоре: Kaфето за кратко време ќе биде луксуз appeared first on Република.

Времето во кое го пиеме последното кафе во денот може значително да влијае на квалитетот на нашиот сон.

Квалитетот на спиењето зависи од многу фактори. За некои од нив можеби не сме ни свесни. Излегува дека дури и кога го пиеме последното кафе во денот или вечераме е многу важно. Во интервју за Медонет, д-р Ева Дроздович-Јастжебска, психијатар и специјалист на Клиниката за нарушувања на сонот, зборува за навиките кои ни го уништуваат сонот.

Навики кои резултираат со полош квалитет на сон

Специјалист од клиниката за нарушувања на спиењето има важна препорака за сите љубители на кафе. “Не се препорачува да се пие кофеин навечер. Пиењето кафе во попладневните часови може да го влоши квалитетот на сонот. Луѓето кои имаат проблеми со спиењето треба да го испијат последното кафе најдоцна до 12 часот. Меѓутоа, другите луѓе, вклучително и оние кои не имаат проблеми со спиењето, треба да избегнуваат консумирање кофеин после 16 или 17 часот“, објаснува д-р Ева Дроздовиќ-Јастржебска.

“Исто така, треба да се напомене дека е важно да се избегнуваат големи оброци навечер. Се верува дека последниот оброк треба да се јаде најдоцна два или три часа пред спиење. Сепак, на нашето тело му е потребна енергија навечер и вечера. Треба внимателно да се планира овој оброк да содржи протеини и сложени јаглехидрати хидрати, а подобро е да се избегнуваат едноставни шеќери кои можат да предизвикаат флуктуации на нивото на инсулин и гликоза навечер“, вели експертот.

The post Ако сакате квалитетен сон: Не го надминувајте најдобриот период за последното кафе во денот appeared first on Република.

Една нова студија го истакнува потенцијалот на кафето како терапевтски агенс во борбата против ракот на дебелото црево.

Една неодамнешна студија спроведена во Холандија покажа дека луѓето со колоректален карцином кои пијат најмалку две шолји кафе дневно имаат помали шанси да доживеат повторување на болеста. Истражувањето кое вклучува 1.719 учесници покажува дека редовното консумирање кафе може да го намали ризикот од повторен раст на канцерогените тумори во цревата. Дополнително, се чини дека пиењето повеќе шолји кафе дневно ги намалува шансите за рана смрт кај пациентите со рак на дебелото црево.

Студијата ги исклучи пациентите со напредни стадиуми на рак на дебелото црево, но забележа значајна корелација помеѓу внесот на кафе и повторувањето на ракот за други фази. Наодот е особено ветувачки бидејќи ракот на дебелото црево се повторува кај 30 проценти од пациентите по третманот.

Три до пет шолји кафе дадоа најдобри резултати
Според резултатите од гореспоменатата студија, објавени во International Journal of Cancer, пациентите кои пиеле најмалку пет шолји кафе дневно имале 32 отсто помал ризик од повторување на ракот во текот на околу шест години во споредба со оние кои пиеле помалку од две шолји кафе на ден..

Истражувањето, предводено од научници од Универзитетот Вагенинген, исто така открило значајна поврзаност помеѓу консумирањето кафе и вкупната смртност.

Конзумирањето од три до пет шолји кафе дневно е поврзано со најголемото намалување на смртноста од сите причини, достигнувајќи приближно 29 проценти во споредба со пониските нивоа на потрошувачка.

Сепак, студијата нагласува дека прекумерното консумирање кафе не може дополнително да ги подобри изгледите за пациентите со рак и потенцијално може да има негативни ефекти врз другите аспекти на здравјето.

Ова сугерира дека може да има оптимално ниво на внес на кафе кое би било корисно за пациентите со колоректален карцином.

Уникатен пристап за истражување
За разлика од претходните студии кои се фокусираа исклучиво на стапката на преживување, новото истражување уникатно го испитува влијанието на консумирањето кафе врз стапките на повторување на ракот кај пациентите со рак на дебелото црево.

Додека претходните студии не открија значајна поврзаност помеѓу консумирањето кафе и повторувањето на ракот, едно холандско истражување анализираше пациенти во различни фази на рак на дебелото црево.

И покрај ветувачките наоди, специфичните механизми зад потенцијалните придобивки на кафето остануваат нејасни.

Механизмите кои се во основата на потенцијалните придобивки од консумирањето кафе за повторување на колоректалниот карцином допрва треба да бидат целосно разјаснети, истакнуваат епидемиологот Абисола Ојелере и нејзините колеги кои ја воделе студијата.

Иако тоа беше опсервациско истражување, студијата додава на се поголемиот број докази кои укажуваат на врската помеѓу консумирањето кафе и подобрените здравствени резултати.

Претходните истражувања спроведени во Соединетите Американски Држави, исто така, ги истакнаа потенцијалните придобивки од кафето во намалувањето на смртноста од сите причини кај пациентите со рак на дебелото црево.

Потребни се дополнителни истражувања за целосно да се разберат механизмите со кои кафето може да ги врши своите заштитни ефекти против повторување на ракот.

Сепак, резултатите даваат вредни сознанија кои би можеле да ги информираат идните интервентни стратегии и упатства за пациентите со колоректален карцином.

The post Како кафето влијае на дебелото црево? appeared first on Република.

Жена во Босна и Херцеговина (БиХ) e осудена на две години затвор за обид за убиство на шефицата, oткако ѝ ставила отров во кафето.

Нина Нинковиќ (58) од Бања Лука е прогласена за виновна и осудена на две години затвор во првостепената постапка за обид за убиство на колешката и шефица Слаѓана Танасиќ во 2022 година, откако во кафето ѝ ставила отровна супстанца која може да предизвика смрт. Нинковиќ и Танасиќ работеле во Педагошкиот институт на Република Српска.

Обвинителството бара построга казна за Нинковиќ. Како што објави Н1 БиХ, на жалбеното рочиште пред Врховниот суд на Република Српска, одбраната побарала да се укине првостепената пресуда на Нинковиќ и да се врати предметот на ново судење или да се смени пресудата затоа што тврдат дека не се работи за кривично дело кое се води против неа.

Судијката изјавил дека делото го сторила со можна умисла, како и дека е утврдено оти концентрацијата на отровни материи што 58-годишната жена ги истурила во кафето не можела да предизвика смрт и дека се работи за неподобен обид за убиство, пишува Н1 БиХ.

The post Во кафето на шефицата ставила отров: Жена во БиХ осудена на две години затвор за обид за убиство appeared first on Република.

Тешко е да им се одолее на сите специјалитети за време на празничниот период, па неретко се соочуваме со понекој килограм вишок откако ќе заврши. Но постојат намирници што го забрзуваат метаболизмот и кои се одлични сојузници за ефикасно симнување килограми. Можете да ги додадете во утринското кафе, па тој додаток во вашата омилена напивка ќе ви помогне да ослабете за краток период.

Состојки:
3/4 шолја кокосово масло
1/2 шолја мед
1 лажица цимет
1 лажица какао

Приготвување:
Измешајте ги сите состојки и мешајте додека убаво се соединат. Префрлете ги во чист, стаклен сад со капак.

Утре наутро, кога ќе си сварите шолја од омиленото кафе, додајте една до две лажички од смесата во кафето, додека сѐ уште е врело. Мешајте околу 5 секунди и уживајте!

Оваа мешавина ќе ви го забрза метаболизмот и со самото тоа ќе ви помогне да ги симнете вишокот килограми, а и вашето кафе ќе добие одличен вкус. Пробајте и набрзо ќе ја забележите разликата!

The post Само 2 лажици од оваа смеса во утринското кафе ќе ви ги стопат килограмите со неверојатна брзина appeared first on Република.

Истражувањата покажуваат дека редовното консумирање кафе е поврзано со намален ризик од рак, срцева слабост и дијабетес тип 2.

Сепак, постојат студии кои откриле дека премногу кафе може да го зголеми ризикот од деменција и мозочен удар, особено кај луѓето со висок крвен притисок. Затоа е добра идеја да најдете рамнотежа и да се грижите за вашето здравје ако уживате во секојдневното кафе.

Иако кафето е безбедно и здраво за повеќето луѓе, луѓето со одредени здравствени состојби може да искусат повеќе од неговите негативни несакани ефекти, пишува NBC News.

Никогаш не би им препорачал на поединците кои не пијат пијалоци со кофеин да почнат да ги вградуваат во својот ден поради која било причина“, вели нутриционистот Триша Псота.

„Повеќето луѓе веројатно нема да доживеат сериозни несакани ефекти од кофеинот, како што се неправилни отчукувања на срцето, повраќање, напади, па дури и смрт, освен ако не консумираат 1.200 милиграми кофеин, или околу 12 шолји кафе, во еден ден“, истакнува Псота.

Но, дури и консумирањето 400 милиграми кофеин дневно понекогаш може да доведе до несакани несакани ефекти, вклучувајќи немир, анксиозност и тешкотии со спиењето, забележува Псота.

На бремените жени и доилките им се советува да не консумираат повеќе од 200 милиграми кофеин или околу две шолји кафе дневно.

Дејвид Бухолц, педијатар од Медицинскиот центар Ирвинг на Универзитетот Колумбија, вели дека забележува дека пациентите почнуваат да развиваат навика за кафе во тинејџерските години, кога добиваат поголема контрола врз нивната исхрана и се соочуваат со поголем обем на работа и распоред. Бухолц не би препорачал повеќе од 100 милиграми кофеин на ден за тинејџерите, или околу една шолја кафе од 230 милилитри.

Иако кафето нуди здравствени придобивки во умерени количини, важно е да бидете свесни за потенцијалните ризици. Одржувањето рамнотежа и размислувањето за сопственото здравје е клучно за одговорно уживање во кафето и избегнување на несакани последици.

The post Експертите откриваат колку кафе може да предизвика смрт appeared first on Република.

На 16 декември во Кинотека (20 часот) ќе биде прикажан филмот „Кафе“ на иранскиот перспективен и талентиран филмски автор Навид Михандост, кој е сниман во вонредни и исклучително тешки услови. Ова ќе биде регионална премиера на филмот или второ прикажување воопшто во светот, по светската премиера во Солун.

„Кафе“ е дел од специјалната програма на Меѓународниот филмски фестивал „Киненова“ која ќе се одвива во Кинотека на Македонија и ќе биде отворена со најновиот филм на Навид. Филмот е сниман во период додека Михандост вешто успеа да го избегне прогонот во неговата земја.

Со оваа прокеција „Киненова“ се приклучува на Солунскиот филмски фестивал и на Меѓународната Коалиција за филмски автори во ризик изразувајќи искрена и недвосмислена поддршка за иранскиот перспективен и талентиран филмски автор, кој на 20-ти август оваа година беше уапсен во Иран за да отслужува тригодишна затворска казна.

Во јануари 2021 година, исламскиот суд во Техеран за специјални злосторства, за поттикнување на насилство или за обид за соборување на исламската влада, донесе пресуда со која изрече казна од 3 години и 6 месеци врз основа на обвиненијата за „дејствување против националната безбедност“ и „пропаганда против режимот преку истакнување на пароли“.

Коалицијата реагира на овој случај на прогон, закани за личната безбедност или слобода на филмските работници кои се изложени на ризик како резултат на нивната работа и ќе го брани нивното право да продолжат со својата работа, преку мобилизирање на меѓународната филмска заедница.

Неправедните обвиненија на Навид произлегуваат од документарниот филм што тој го направи во 2009 година, фокусиран на професионалниот живот на Масих Алинеџад (иранска новинарка и активистка за правата на жените). Филм кој никогаш не беше објавен.

Во периодот кога Навид беше ослободен со кауција и чекаше да му биде изречена казната, тој самостојно и независно го сними овој долгометражен филм на кој работеше многу напорно и конечно го продуцираше со ограничен буџет и волонтерска помош на неговите пријатели.

Приказната за „Кафе“ е слична на она што му се случи на Навид во Иран. Тој е ослободен со кауција, но во исто време со барање од иранските безбедносни авторитети да соработува со нив за посредно да им обезбеди информациии за новинарката Масих Алинежад под изговор дека ќе снима нов филм за жени.

Сепак, Навид не соработуваше, туку играше со судскиот систем за да си купи малку време за да го сними овој филм, кој беше еден од неговите соништа да ги прикаже неправдите што се случија во неговата земја.

Инаку ова е втор долгометражен филм на Навид, не сметајќи го документарниот филм кој никогаш не беше прикажан.

Парадоксален сон излегува од длабочините на филмографијата на Кишловски, што го разбудува осудениот ирански режисер Сохраб, кој, на кого му е забрането да снима филмови, ги поминува деновите во локално кафуле. Меѓутоа, барањето на една млада жена да прикаже настап во живо во кафулето доведува до нови компликации, што дополнително го оптоварува неговиот и онака проблематичен брак и ги зголемува тензиите со властите, кои бараат „сочни“ информации во замена за полесен живот. Преку автобиографскиот „Кафе“, Навид Михандуст нè поканува да уживаме во новиот и несомнено неконвенционален спој на иранската кинематографија, со долготраен вкус на сатирична критика насочена кон длабоко конзервативниот и репресивен режим на неговата татковина. Неповратно кинефилична камерна драма и бескомпромисен протагонист кој потсетува на Нани Морети, со остра смисла за хумор наспроти сето она што е системски ирационално.

Навид сега е во затвор во Техеран, главниот град на Иран; каде од 20-ти август годинава, почна да ја отслужува тригодишна затворска казна. Навид, првично беше уапсен во 2019 година, тој претрпе два месеци сослушувања во Одделението 209 на затворот Евин. Потоа, беше привремено пуштен со кауција до завршување на судскиот процес. Во јануари 2021 година, Револуционерниот суд на Техеран донесе пресуда, со која изрече казна од 3 години и 6 месеци врз основа на обвиненијата за „дејствување против националната безбедност“ и „пропаганда против режимот преку пишување пароли“.

За време кога Навид беше ослободен со кауција и чекаше да му биде извршена казната, тој самостојно и под земја го сними овој долгометражен филм „Кафе“ на кој работеше многу напорно и конечно го продуцираше со ограничен буџет и волонтерска помош на неговите пријатели.
Покрај филмот „Кафе“ на Навид Михандост, специјалната програма на Киненова за декември ќе ги вклучува и наградените филмови на осмото издание на фестивалот: шпанскиот филм „20 000 видови на пчели“ на Естибалиц Уресола Солагурен кој ја доби специјалната награда на жирито на фестивалот Киненова, украинскиот „Клондајк“ на Марина Ер Горбах кој ги доби наградите за најдобро сценарио и најдобра режија на МФФ Киненова 2023 и „Фатална жена“ на Сем Фринам ин Нг Чон Пинг.

The post По Фестивалот во Солун, регионална премиера на филмот „Кафе“ во Кинотека на осудениот ирански режисер Навид Михандост appeared first on Република.

Ритуал, традиција, уживање, социјализација, навика, рутина,... Кој може да го „собере“ сето ова во само еден филџан, ако не древниот пијалок - кафето. Вкус, мирис и арома што враќа во минатото, што потсетува на некои актуелни убави, па и лоши мигови, што те тера да се смешкаш на чудни, инспиративни идеи додека го „шмркаш“ или да „вртиш“ интересен муабет со семејството и пријателите.

Дома, на работа, во парк, на планина, по улици, во автомобил, на плажа, во авион, за „сиктер“...

Велат, кафе секогаш се пие во добро друштво, но денес, поради интензивниот начин на живот, не ретко сакаме да го испиеме и сосема сами.

Кафето е универзален јазик што го разбираат сите. Ги поврзува луѓето од сите земји. Со него го почнуваме денот, а знаеме многу малку - дека, на пример, во светски рамки е второ по водата во консумација и второ по нафтата во трговија или дека, на пример, зрното му е црвено, жолто или зелено.

Според Прирачникот за баристи што го издаде Институтот за туризам, едукација и менаџмент (ИТЕМ), во светот постојат повеќе од 120 видови кафиња. Најпознати се „арабика“ и „робуста“. За комерцијална употреба, во малопродажбата, најчесто се мешаат овие две. Се одгледуваат и најразлични подтипови, како „Бурбон“ и Тајпика“, а веќе има и хибриди добиени со вкрстување како што е „Мундо ново“.

Се смета дека дневно во светски рамки се пијат по три милијарди шолји кафе.

Најголеми консументи се земјите од ЕУ со 46,8 милиони вреќи (од по 60 килограми) годишно што е 28,1 отсто од глобалната потрошувачка. На САД отпаѓаат 16,1 процент со 26,9 вреќи, а на трето место е Бразил со 22,9 милиони вреќи или 13,7 отсто. Потоа следуваат Германија со 5,7 отсто, Јапонија со 4,7 отсто, Индонезија со 3,3 проценти, Франција со 3,2 отсто, Италија со 3,1 процент, Русија со 2,9 отсто и Канада со 2,4 проценти.

Кафето е и еден од најтргуваните земјоделски производи. Во 2017 година биле извезени 70 проценти од вкупната светска продукција која изнесувала 19 милијарди долари, а пазарната вредност на кафе-индустријата достигнала 83 милијарди долари. Притоа, овој сектор обезбедил работа за 125 милиони луѓе.

Етиопија - „мајка“ на кафето

Кафето е цветно растение во вид на грмушка. Ако е оставено слободно да расне, може да достигне висина над 15 метри. Но, за полесна берба, кога е култивирано, се остава до максимум два - три метра. Не е отпорно на студ и нагли температурни промени. Најчесто му се потребни три години за да го даде првиот плод. Основен елемент за преработка, а потоа и за консумација, е всушност зрното во плодот. Добро одгледувано кафе може да биде продуктивно 80 или повеќе години, но „економскиот живот“ на кафето е околу три децении.

Од производство до добивање краен продукт, кафето минува низ шест фази: садење и одгледување, жетва (рачна или машинска), постжетвен третман (сушење, делумно сушење, влажна обработка), печење, мелење и финален производ (кафе подготвено за пиење со различни методи).

Првите пишувани податоци поврзани со кафето се пронајдени во медицинските белешки на Авицена од 11 век, а зборот „кафе“ има арапско потекло. Притоа, се смета дека Етиопија е земјата во која е „родено“ кафето. Легендите велат дека од Етиопија, кафето било пренесено во Јемен, откако свештениците кои патувале низ Етиопија забележале дека нивните кози се свежи, витални и полни со енергија по консумирањето одредени грмушки кои всушност биле растенија кафе. Свештениците ги пробале „волшебните“ зрна и почувствувале слични ефекти како оние што ги забележале на козите.

Од Јемен, кафето пристигнало во Турција во 16-от век каде станало многу популарно. Во овој период биле отворени и првите кафетерии во Истанбул.

Од Турција кафето продолжило да се „шири“ во Италија, Австрија, Франција, Германија и други европски земји. Велика Британија, Франција и Холандија потоа го пренеле кафето преку своите колонии во Африка, Азија, Јужна и Централна Америка, како и во Австралија.

Кафето играло многу значајна улога низ историјата. Француската револуција почнала во кафетерии во Париз, како израз на револт кон Велика Британија. Во различни историски периоди, кафетериите биле забранувани во некои земји - Турција, Египет и Саудиска Арабија, а често се воделе и војни поради профит од тргување со кафе.

Во 1963 година е формирана и Меѓународна организација за кафе, а во популарната американска серија „Пријатели“ кафетерија од соседството е избрана како место за собирање и дружење на главните протагонисти.

Во светот се подготвуваат преку 100 типови кафе на најразлични начини

Како што е наведено во Прирачникот, во кафетериите најчесто се служат кафиња базирани на еспресо: американо, макијато, капучино, лате, виенско, ирско и мока, но во домашни услови, посебно кај нас и во останатите земји од регионот, незибежно е т.н. турско кафе. Турско кафе се служи и во традиционалните, стари делови од поголемите градови како што е и Скопската чаршија. Во Грција, пак, има фрапе, пандан на „нашето“ „нес“ кафе.

Во последно време посебно доживување е и т.н. лате арт - кафе кое е исцртано одозгора, со пената од млекото кое е дел од приготвувањето. Според познавачите, „цртежот“ најмногу зависи од квалитетот на кафето, мелкото (пената), но и умешноста на баристот.

Во земјава се пијат два милиона кафиња дневно или околу 730 - 800 милиони годишно

Според Дејан Богоески, професор барист, младите повеќе сакаат да експериментираат со вкусови, а повозрасните „се држат“ до она што веќе знаат дека е добро и ретко ризикуваат.

Младите знаат да нарачаат несекојдневни кафиња како ајс лате, фредо капучино, фредо еспресо, мокачино, марочино. Има голема лепеза, голем избор ако правиот барист знае да ги подготви, а повозрасните преферираат еспресо и макијато, вели Богоески за МИА.

Засега во земјава мал е бројот на кафетерии специјализирани само за кафе.

За специјалитети од кафе е потребно искуство, знаење и стручност. Затоа поголем дел од кафетериите кај нас избегнуваат да имаат таков асортиман кафиња. Сакам да нагласам дека секое кафе е посебна приказна, со посебни вкусови, ароми и екстракти. Доколку луѓето се охрабрат да ги пробаат, уживањето им е загарантирано, а и ќе го пронајдат она што навистина им се допаѓа, дециден е Богоески.

На прашањето, што е добро кафе, тој подвлекува:

Добро кафе е квалитетно кафе, со добра гранулација и добро тампирање (пресување кое ги вади екстрактите и аромите), подготовено во добри хгиенски услови.

Директорот на Агенцијата за промоција и поддршка на туризмот (АППТ) Љупчо Јаневски оценува дека Македонците се генерално кафеџии и затоа кафе-културата треба сериозно да ја негуваме.

Сите сакаме да седнеме на убаво, квалитетно кафе, да го платиме и да го испиеме во добро друштво. Но, кафето, освен традиција и уживање, може да биде и сериозен сегмент од туристичката индустрија. Веќе имаме поединци кои од кафето знаат да направат уметност, нагласува Јаневски за МИА.

Здравствени придобивки

Кафето содржи повеќе состојки, кофеин, танин, масти, јаглехидрати, протеини,... Кофеинот се создава во самото растение како природна заштита од штетници (птици, инсекти). Врз човекот, по пиењето кафе, кофеинот делува како подобрувач на физичките и когнитивните способности. Затоа, неговото внесување мора да биде умерено.

Една шолја кафе содржи 75 - 100 милиграми кофеин, а Европската агенција за безбедност на храна препорачува внес на кофеин до 400 милиграми дневно. Според некои научни истражувања, кафето го намалува ризикот од мигрена, Паркинсова и Алцхајмерова болест, демециа, дијабетес тип 2, кардиоваскуларни и болести на црниот дроб.

Кафето се користи и во козметиката, за најразлични препарати кои го негуваат телото.

Но, покрај позитивните својства, се препорачува да се земе предвид и можното негативно влијание на кафето кај бремените жени, децата или во случаи кога некој има проблем со несоница.

Малите производители - р'бет на глобалната кафе-индустрија

Во светот се евидентирани околу 12,5 милиони фарми за кафе, а 95 отсто од нив се помали од пет хектари. Скоро половината се во Етиопија, 2,2 милиона, во Уганда се 1,8 милиони, а во Индонезија 1,3 милиони. Виетнам, Бурунди, Кенија и Колумбија имаат по 500.000 мали производители.

Токму малите производители се р'бетот на оваа глобална индустрија, а најмалку 5,5 милиони живеат во сиромаштија со помалку од 3,2 долара на ден. Највисоко ниво на сиромаштија меѓу малите производители на кафе е регистрирано во Африка и Океанија.

Според податоците на Меѓународната организација за кафе од 2020 година, 10 земји се најголеми производители. Предничат Бразил со 37,4 отсто од вкупната светска продукција или 63,4 милиони вреќи (од по 60 килограми) и Виетнам со 17,1 процент или 29 милиони вреќи. Потоа следуваат: Колумбија со 14,3 отсто, Индонезија со 7,1, Етиопија со 4,3, Хондурас со 3,6, Индија со 3,4, Уганда со 3,3, Мексико со 2,4 и Перу со 2,2 отсто од вкупната продукција. Во останатиот дел од светот се произведуваат 18,4 милиони вреќи или околу 15 отсто од вкупната продукција.

Фото: Мирјана Чакарова (приватна архива)

The post Навика, ритуал, традиција, уживање…: Мала историја на кафето appeared first on Република.

Иако кафето нуди некои значајни здравствени придобивки, вклучувајќи го и фактот дека може да помогне во губење на тежината, додавањето на погрешни состојки во мешавината може да ги негира овие придобивки и да има негативен ефект врз вашето здравје.

На пример, редовното додавање многу шеќер и засладени сирупи може да го отежне слабеењето, што може да биде вистински проблем. За среќа, постојат многу здрави алтернативи за рафинираниот шеќер.

Повеќето здравствени експерти ќе се согласат дека консумирањето црно кафе е најдобрата опција за вашето здравје. Ако навистина не уживате во вкусот на незасладеното кафе, наместо да додавате преработен шеќер во вашата шолја, нутриционистите препорачуваат да пробате монашки овошен шеќер.

Калуѓерскиот овошен шеќер (монашкиот овошен шеќер) е одлична алтернатива за засладување. Покрај тоа што додава добра доза на природна сладост, тој е исто така богат со антиоксиданси, а му давате и на вашето тело антиинфламаторни хранливи материи.

Ова овошје е всушност мала суптропска диња која расте во оддалечените планини во јужна Кина. Познат е и како Луо Хан Гуо.

Една од основните придобивки на овој засладувач за овошје е тоа што не содржи калории. Ова го прави одличен избор за оние кои внимаваат на внесот на калории или се обидуваат да ја контролираат својата тежина.

Извор: Убавина и здравје

The post Не сакате да пиете горко кафе – еве кој тип засладувач е најздрав appeared first on Република.

Внимавајте кога консумирате кофеин бидејќи освен што дехидрира, има и благо диуретично дејство, па воопшто не се препорачува кога имате повраќање и дијареа.

Топол пијалок често се смета за лек за разни респираторни заболувања, како настинка или грип, а студиите покажуваат дека топлите пијалоци можат да помогнат во ублажување на симптомите како што се течење на носот и болки во грлото.

Меѓутоа, кога станува збор за кафето, работите не се толку едноставни, а една од најголемите причини е тоа што нè држи будни, а кога е болно, на телото му треба одмор.

„Кофеинот е стимуланс, и иако веројатно нема да има големо влијание врз она што може да го пиете, неговата стимулативна природа може да биде контрапродуктивна“, вели Суан Хасиг, професор по епидемиологија на Универзитетскиот факултет за јавно здравје во Њу Орлеанс.

И додава дека „кога се соочувате со вирусна инфекција, навистина треба добро да се одморите“.

Хасиг вели дека спиењето му помага на телото да се бори и да се опорави од вирусите, а бидејќи целта на кафето е да нè држи будни, може да ни го отежне спиењето што ни треба во тој момент. Истото важи и за енергетските пијалоци, кои често содржат повеќе кофеин од шолја кафе.

„Премногу кофеин може да биде лошо за вас дури и кога сте најздрави“, вели Хасиг, а кога се консумира во големи количини, кафето може да нè дехидрира.

Д-р Даниел Монти, претседател на Катедрата за интегративна медицина и нутриционистички науки во Филаделфија, додава за HuffPost дека треба да бидете внимателни кога консумирате кофеин бидејќи освен што дехидрира, има и благо диуретично дејство.

The post Дали е добро да пиеме кафе кога сме болни: Што велат лекарите? appeared first on Република.

Прекумерното внесување на кофеин може да има несакани последици. Според диететичарите, постојат четири знаци дека треба да пиете помалку кофеин.

Висок крвен притисок

Пиењето повеќе од четири шолји кафе дневно може да доведе до скок на крвниот притисок. Крвниот притисок се зголемува во рок од половина час од пиењето кафе, чај, кола или енергетски пијалок, а ефектите може да се видат до четири часа подоцна.

Чести патувања во тоалет

Честото мокрење може да биде уште еден знак за прекумерна консумација на кофеин. Поради честите патувања во тоалетот, може да се дехидрираме, што може да предизвика главоболки.

Абдоминални болки

По премногу кафе, може да дојде до проблеми со варењето. Консумирањето кафе и чај е поврзано со симптоми на синдром на нервозно дебело црево, абдоминална болка и ретка столица. Исто така, кофеинот може да го зголеми производството на стомачна киселина која може да предизвика рефлукс и металоиди. Исто така, докажано е дека кофеинот има стимулирачки ефект врз дигестивниот систем, што може да доведе до стомачни проблеми.

Анксиозност

Кофеинот е стимуланс, и затоа многу луѓе се чувствуваат нервозни и немирни откако ќе испијат неколку шолји кафе или лименка енергетски пијалок. Повеќе од четири шолји кафе дневно се доволни за да предизвикаат чувство на нервоза, вознемиреност и забрзано чукање на срцето, велат диететичарите. Кофеинот го зголемува пулсот и количината на крв што го напушта срцето, што може да доведе до забрзана работа на органите. Исто така, ја зголемува активноста на мозокот, што може да придонесе за чувство на анксиозност. Покрај тоа, го нарушува спиењето, што може да го отежне контролирањето на анксиозните чувства, како што се грижата, стравот и чувството на страв.

Ако забележите некој од овие симптоми, консултирајте се со вашиот лекар и размислете да се префрлите на кафе без кофеин.

The post Еве како да знаете дали претерувате со кафе appeared first on Република.

Иако умереното внесување кафе е многу добра работа за нашето здравје, понекогаш некои луѓе сакаат да се одвикнат од овој пијалак.

Затоа, лекарите откриваат што всушност се случува со нашето тело откако ќе престанеме да консумираме кафе, а како што велат, има неколку несакани ефекти и не се баш најпријатни.

Имено, повеќето луѓе можат да доживеат одредени промени при „одвикнување“ од кофеин, пренесува WebMD. Тежината на симптомите што се појавуваат откако наеднаш ќе престанеме да пиеме кафе варира од поединец до поединец и најчесто ги вклучува следните несакани ефекти:

главоболка

замор

намалена енергија/активност

поспаност

полошо или депресивно расположение

тешкотии со концентрацијата

ненадејни промени во расположението

раздразливост

чувство на збунетост.

Токму поради овие симптоми, лекарите советуваат никогаш да не престанеме наеднаш да пиеме кафе, туку постепено да го намалуваме внесот на кофеин додека конечно не го исфрлиме од консумирање.

Исто така, тие додаваат дека најдобро би било на почетокот да го „излажете“ организмот, па наместо да престанете со консумацијата на кафе, пијте кафе без кофеин.

The post Одлучивте повеќе да не пиете кафе? Ова се случува во вашето тело appeared first on Република.

Страницата „World of Statistics“ на социјалната мрежа Х (поранешен Твитер) објави листа на земји во кои се трошат најмногу килограми кафе по глава на жител годишно, според која Македонија се наоѓа на 18-та место и во неа жителите годишно пијат 3,6 килограми кафе, јави дописникот на МИА од Белград.

Според оваа статистика, на прво место е Финска, каде годишно се пијат дури 9,6 килограми на жител.

Следуваат Норвешка со 7,2 килограми, Холандија со 6,7, Шведска со 6,5 и Словенија со 6,1 килограми.

Во „топ 10“ е и Австрија каде жителите годишно пијат 5,5 килограми, а веднаш зад неа, на седмата позиција е Србија со 5,4 килограми.

Следуваат Данска, Германија и Белгија, со околу 5 килограми испиено кафе годишно на жител.

Од земјите во регионот, Босна и Херцеговина е на 12 место со 4,3 килограми испиено кафе на жител годишно, а Хрватска е три места подолу со 3,8 килограми.

Последното место на оваа листа го зазема Нигерија со 0,03 килограми кафе.

Светскиот просек, инаку, е два килограма кафе по глава на жител годишно.

The post Многу се пие кафе во Македонија, 18-ти сме во свет appeared first on Република.

Пациент чекал во амбулатно возило со маска за кислород, а медицински персонал од Брза помош пиел кафе на бензинска. Оваа снимка денеска новинарка му ја покажа на министерот за здравство Фатмир Меџити.

Ако го потврдиме ќе преземеме најригорозни мерки. Веднаш ќе го разгледаме тоа во министерство и да го потврдиме точно. Ќе испитаме што било дали е точно. И да ги пријавите сите со име, презиме, адреса, изјави Меџити откако ја виде снимката.

The post Пациент чекал во амбулантно возило со маска за кислород, а вработени во Брза помош пиеле кафе на бензинска appeared first on Република.

Лекар ја побива хипотезата дека еден од наводните недостатоци на шолја кафе е тоа што го исцрпува вашиот систем за вода.

Доколку сте зависни од кафе, па и самиот мирис може да ве намами, сигурно досега сте испиле неверојатни количини. Дури 70 отсто од Американците тврдат дека пијат кафе секоја недела, додека 62 отсто изјавиле дека го пијат секојдневно.

Сепак, иако кафето често е избор број еден, тоа има еден голем недостаток. На кафето понекогаш му се дава лоша репутација како нездраво поради една причина – дехидрира.

Многу забуни произлегуваат од недоразбирање во врска со тоа што кофеинот му прави на вашиот организам.

„Кофеинот е благ диуретик, што значи дека ја зголемува вашата потреба за мокрење, па во таа смисла губите повеќе вода отколку што би изгубиле доколку не пиете кафе“, објаснува С. Адам Рамин, уролог од Лос Анџелес.

Сепак, вели докторот, „само затоа што е диуретик не значи дека автоматски ќе ве дехидрира, ефектот во овој случај е мал. Кафето е главно вода, па го заменува она што го губите“.

Што вели науката?

Мета-анализата објавена во рецензираното списание Plos One заклучи дека кафето, кога се консумира умерено, дава слични хидратантни квалитети како водата. Наодот во дел од ова истражување бил дека возрасните кои пијат помеѓу три и шест чаши вода дневно не покажале разлика во хидратацијата.

На прашањето: „Дали кафето нè дехидрира?“ Аманда А. Костро Милер, лиценциран диететичар и нутриционист во Нешвил одговорила: „Во минатото на луѓето често им било советувано да избегнуваат кафе доколку сакаат да останат хидрирани, меѓутоа тоа е мит. Кафето можете да го распоредите на основа на своите намери по прашање на хидратацијата“.

Кафето не смее да ја замени водата

Иако кафето може да биде хидратантно, тоа не значи дека треба да го пиете како единствен извор на хидратација, објаснуваат експертите, пишува The Healthy.

Ако пиете кафе наместо вода, можете да си наштетите на сопственото здравје, да станете нервозни, вознемирени и ненаспани, пренесува City Magazine.

„Не препорачувам да го користите кафето како главен извор на хидратација, бидејќи премногу кафе може да им наштети на бубрезите. Може да го зголеми ризикот од камења во бубрезите“, вели д-р Рамин.

The post Дали кафето навистина го дехидрира нашиот организам? appeared first on Република.