Претседателот на Хрватска, Зоран Милановиќ, оцени дека Европската Унија „страда од ужасен недостаток на демократија“ и дека „како таква, таа е тешко одржлива“.

Во интервју за подгоричка „Побједа“, Милановиќ ги повтори критиките за Брисел, особено во контекст на политиката на ЕУ кон Западен Балкан.

Коментирајќи ги преговорите на Црна Гора со ЕУ, кои траат веќе 11 години, Милановиќ вели дека не разбира како земјите од Западен Балкан, вклучително и Црна Гора, можат да бидат добри за НАТО, а не за ЕУ.

Од една страна, тие земји се добри за НАТО и се добри со години, така што во најделикатната и најбараната воена алијанса досега, тие можат да бидат членки, но за да започнат преговори за правосудство не можат. Значи, што се овие пропаднати корумпирани држави? Извини тогаш не ги сакам ни во НАТО ако пилата ја свртиме наопаку.Тоа се луѓе кои имаат исто право на шанса како нас,ама немаат. Истото важи и за Србите ако одлучат. Србите треба да одлучат каде се. Што се однесува до мене, тие се добредојдени, но тие треба да одлучат каде се“, рече Милановиќ.

Хрватскиот претседател е ироничен за односот на Брисел кон Западен Балкан, па на прашањето за проширувањето на ЕУ во регионот рече дека тоа е „прашање за мудреците од Европската комисија“.

Прашајте ги мудреците од Европската комисија, Европската комисија е чувар на договорот, „чувари“, го препишаа од Платон. Имате филозофи, тоа се комесари. Ги има повеќе, а вие имате „чувари“, тоа е комисијата. Тие ги чуваат вредностите што се напишани во тие договори и што само тие ги знаат, од обични луѓе и од неупатени, од неинформирани луѓе. Тоа може само да се иронизира“, смета Милановиќ.

На прашањето од што ЕУ ги штити договорите, Милановиќ вели:

Од неуките, како што се Црногорците. За жал, така го доживуваат, како и од оние кои сакаат да ги скршат одвнатре, односно од големите непријатели на најблагородните идеи на човечкиот род што се запишани во европските договори“.

Тој, сепак, додава дека „не е баш така“.

Ако сакаме да се однесуваме нормално, како луѓе, за да комуницираме со нашите соседи, тогаш треба да ги сфатиме сериозно. Секогаш кога ќе ги видам претседателите на тие земји овде, се прашувам што прават тие овде, односно зошто тие не се во ЕУ. Кога ќе ги слушнете дискусиите на тие луѓе, тие се дел од тој клуб. Таквата инертност во однесувањето на колективниот Запад, според мене, е многу незгодна работа и работи на наша штета“, изјави Милановиќ во интервју за подгоричкиот весник, направено на маргините на самитот на НАТО во Вилнус одржан минатата недела.

Хрватскиот претседател смета дека е „илузија“ оти патот кон членството на Црна Гора во ЕУ е забавен поради „политичката и судската криза“ и оценува дека тоа е „илузија што треба да се скрши“.

The post Милановиќ: ЕУ страда од ужасен недостаток на демократија и како таква, таа е тешко одржлива appeared first on Република.

Само еден од десет возрасни Американци би дал висока оценка за тоа како функционира демократијата во државата или како таа ги застапува интересите на мнозинството Американци, покажува најновото истражување на јавното мислење на Асошиејтед прес и Центарот за јавно истражување НОРЦ.

Повеќето испитаници велат дека американските закони и политика прават прилично лоша работа во претставувањето на она што го сакаат повеќето Американци, од прашања за економијата и трошењето пари до политиките за оружје, имиграција и абортус.

Истражувањето покажува дека 53 отсто од луѓето мислат дека Конгресот лошо работи за одржувањето на демократските вредности, а само 16 отсто мислат дека добро ја врши работата. Истражувањето покажува длабоко политичко отуѓување во поделената земја која излезе од пандемијата и влезе во закрепнување во услови на инфлација и стравови од рецесија.

Речиси половина од земјата, 49 отсто од анкетираните, сметаат дека демократијата не функционира во САД, додека десетина сметаат дека е многу добра, а 40 отсто дека не е лоша. Половина од испитаниците сметаат и дека сите партии лошо ја поддржуваат демократијата, 47 отсто од нив мислат така за демократите, а 56 отсто за републиканците. Истражувањето покажува дека 53 отсто од Американците веруваат дека ставовите на „нормалните луѓе“ не се застапени во владата, додека 35 отсто сметаат дека тие се претежно застапени, а 12 отсто дека се силно застапени.

Околу 6 од 10 републиканци и неопределени испитаници мислат дека владата не претставува луѓе како нив, како што сметаат 4 од 10 демократи.

The post „Aмериканските закони и политика прават прилично лоша работа“: Американците се песимисти за состојбата на американската демократија appeared first on Република.

Анкетата на „Евротинк“ ја разобличи целосната неспособност на власта, велат од ВМРО-ДПМНЕ, потсетувајќи дека според анкетата, започнувајќи од нивото на корупција во државниот систем, недовербата во институциите, како и мислењето на граѓаните дека државата не се движи во правична насока, катастрофално поразителни се и резултатите за демократијата во државата.

Иако главниот слоган на СДС изминатите избори беше враќање на демократијата, тие не што не направија нешто повеќе, туку и те како ја уназадија демократијата во Македонија.

Дури 61% од граѓаните сметаат дека во државата нема демократија. Ова е резултат непочитувањето на човековите права, ускратувањето на правото на слободно изразување и говор, секојдневното цензурирање и закани спрема медиумите.

За само една година резултатите на прашањето „Дали во Македонија е демократска земја“ незадоволството и негативниот одговор се зголемил за 21%. Во 2021 година оцена 1 и 2 дале 40% од граѓаните, 2022 година 61% од граѓаните.

Токму заради ваквите катастрофални политики на неспособната власт на СДС и ДУИ секојдневно се иселуваат илјадници граѓани.

Зголеменото ниво на корупција и криминал, недовербата кон институциите, лошите економски политики, катастрофата во образованието, како и немањето демократија се вистинските индикатори дека ова е најнеспособната и најкриминалната власт во Македонија.

Колку подолго оваа власт е во удобните фотелји, толку повеќе ќе тоне државата. За излез од оваа состојба веднаш се потребни предвремени парламентарни избори, велат од ВМРО-ДПМНЕ.

The post Само за една година пад од 20%, над 61% од граѓаните сметаат дека во Македонија нема демократија appeared first on Република.

Интегрален текст од изјава на Марија Митева, портпарол на ВМРО-ДПМНЕ:

Анкетите на јавното мислење се дизајнирани така што имаат за цел да ги претстават мислењата и довербата на граѓаните во различни сфери и области. За жал, последните истражувања од анкетата на Евротинк имаат безброј индикатори од кои може да се заклучи едно – неспособноста и криминалот на СДС и ДУИ од една страна комплетно ја уништија довербата на граѓаните во системот, а од друга страна го зголемија евроскептицизмот.

Имено, едно од прашањата што го разгледува ова истражување е какви се ставовите на граѓаните за демократијата во Македонија? Резултатот е следен – 61% од граѓаните сметаат дека во Македонија нема демократија што е изразено преку најслаби оценки, со единица и двојка. Оваа неспособна власт постојано зборува за наводно почитување на демократијата, слободата на говор, почитување на човековите права, додека во реалноста се случуваат рангирања на Македонија во хибриден режим, до навредување на медиумите и нивната уредничка политика и ограничување на слободата на говор.

Она што дополнително е застрашувачки е што хронолошки гледано во анкетата енормниот пад за демократијата се случува за само две години, од 2020 до 2022 година, за дури 25,5% пониска доверба.

Воедно, власта е таа која постојано сака да споредува состојби во Македонија од пред и потоа, па еве уште еден доказ за тоа. Во 2015 година 32.9% од испитаниците сметале дека во Македонија има демократија наспроти овие само 16% денес.

Поразителни бројки следуваат и понатаму. 72% проценти од граѓаните во Македонија сметаат дека државата се движи во целосно погрешна насока. Понатаму, она што е дополнително фрапантно е што дури за 10% е падната довербата за само една година на оние граѓани кои лани сметале дека Македонија се движи во правилна насока. Ова е еклатантен пример како оваа неспособна и криминална власт на СДС и ДУИ ја убива и последната надеж на граѓаните дека може подобро, дека треба поинаку.

Со овие показатели Македонија не може да оди напред, граѓаните не живеат подобро, напротив од ден на ден се зголемува разочараноста, сиромаштијата расте, животот станува потежок за сите нас додека овие од власта се обидуваат да купат ден или месец повеќе за богатење и за нови бизниси. Почитувани граѓани, едно е сигурно – колку подолго трае оваа влада, толку полошо за Македонија.

The post Митева: 61% од граѓаните сметаат дека во Македонија нема демократија appeared first on Република.

Атанас Кирјаковски

Јавното мислење е една од формите на изразување кои станаа карактеристични за 20-от век со појавата на масовните медиуми и се поголемото вклучување на граѓаните во политичкиот живот. Клучниот предуслов за постоењето на јавното мислење е демократијата и нејзините начела и принципи. Поврзаноста на овие два ентитета во една целина е битен процес кој ги движи денешните човечки општества. Целта на оваа колумна е да поттикне малку размислување околу концептот на јавното мислење кое за жал, во Република Македонија и не се сфаќа многу-многу во формална и интелектуална смисла.

Почетоците на јавното мислење како изразна и детерминирачка форма датираат уште од Римското време и правно-политичкиот поредок во периодот на Римската империја. Римјаните го третирале концензусот на повеќето граѓани како клучен елемент кој влијаел врз донесувањето на политичките и правните акти. Понатаму, еден од најголемите политички филозофи и државници Niccolò Machiavelli велел дека „гласот на народот е гласот на Бога“, со што може да ја увидиме неговата верба во силата на заедничкото мислење. Современите политиколози сметаат дека еден од првите филозофи кој ја употребил синтагмата „јавно мислење“ во контекст на Француската револуција е Jean-Jacques Rousseau, потврдувајќи го со тоа неговиот придонес во револуцијата и Западно-европското движење за индивидуалните права заедно со неговите залагања против апсолутизмот на црквата и државата. Првите истражувања за јавното мислење започнуваат со развојот на бизнис организациите и едукативните институции во периодот на 40-те години од 20-тиот век, преку пионерските трудови на George H. Gallup, Elmo Roper и Archibald M. Crossley. Денешните социолози, политиколози и новинари се согласуваат дека јавното мислење ги претставува ставовите, перспективите и повластиците на популацијата во однос на некој настан или прашања од заеднички интерес.

Со вградувањето на демократијата како општествена-владејачка политика, се создаваат и темелите на јавното мислење. Во формирањето на јавноста најголем удел заземаат традиционалните масовни медиуми, а во поново време социјалните мрежи и Интернетот. Преку медиумскиот надзор на политиката и политичките текови медиумите придонесуваат кон формирањето на јавното мислење на граѓаните на една држава. Од друга страна пак, за да се дефинира едно демократско општество потребно е да се погледне можноста за развивање и функционирање на јавното мислење. Силното и организирано јавно мислење треба да се потпира на неколку претпоставки:

• Јавноста е заинтересирана за владата и нејзината политика;
• Јавноста знае што сака;
• Јавноста има способност да изрази што таа сака;
• Волјата на јавноста ќе биде втемелена во законите;

Врз основа на овие прашања, природно се поставува дилемата дали во Република Македонија јавноста, односно граѓаните – се заинтересирани, знаат што сакаат, имаат способност да го изразат мислењето и дали нивната волја, сега и во минатото, станува закон? Оставам на читателот да си одговори.

Една од најголемите придобивки на силното и информирано јавното мислење е дифузијата на владејачката моќ. За да дојде до дифузија и контрола на концентрацијата на владеењето, мора да постои одреден баланс и децентрализација во однос на моќта. Децентрализацијата во овој контекст подразбира слобода на различните групи и поединци кои се дел од јавноста да имаат слободен пристап до информациите од јавен карактер и увид во работата на власта, како и право да влијаат врз донесувањето на одлуките кои ја засегаат јавноста. Сама по себе, децентрализираноста на информациите подразбира и слободни медиуми кои ќе го насочат патот кон формирањето на јавното мислење за политичките активности на властите.

Втората главна придобивка од чесниот однос на јавност-влада е подготвувањето и спроведувањето на правните и нормативните акти кои мора да се донесуваат под будното око на јавноста. Во тој поглед, луѓето се повеќе мотивирани да ги почитуваат демократски донесените закони отколку кога тие произлегуваат од самоволието и авторитарноста на власта. Исклучително е важно да се запамети клучниот збор „чесност“ за да се избегне маскираната форма на контрола од страна на властите кои под превезот на демократијата ја насочуваат јавната дебата кон строго контролирани прашања, прашања кои вистински не произлегуваат од граѓаните и не се во нивен интерес. Во таа насока, познатиот Noam Chomsky вели:

Паметен начин да се држат луѓето пасивни и потчинети е прецизно да се ограничи распонот на прифатливото мислење, но да се овозможи жива дебата во рамките на тој распон – во кој дури и ќе се охрабруваат критичките и дисидентните погледи. Тоа им дава чувство на луѓето дека всушност се одвива слободно мислење, додека во меѓувреме скриените предодредености на системот се засилуваат преку ограничувањето на опсегот на дебатата. (стр. 43, Chomsky, N., Barsamian, D., & Naiman, A. (1998). The common good. Monroe, ME: Odonian Press)

Развојот на државата зависи од тоа колку власта ќе го почитува и цени јавното мислење, како и во колкава мерка тоа е изградено и дефинирано. Балансирањето на овие два водечки ентитета во едно општество води до вистинска демократија во која ќе се почитува желбата на мнозинството граѓани, а не на поединци или организирани групи кои на еден или на друг начин зграбиле власт.

The post Демократијата и јавното мислење appeared first on Република.

Македонија наводно е демократска држава – и според уставот и според вредностите на своите граѓани. Ние сакаме да живееме во мир, во слобода, сакаме да имаме право на избор, сакаме да одлучуваме за сопствената судбина. Но дали е тоа така? По насилната и наметната промена на името и игнорирањето на најдемократската форма на избор – референдумот за името кој Македонците масовно го бојкотираа и недвосмислено покажаат дека такво прашање не заслужува дури ниту одговор – де факто, Македонија не е демократска држава. И сосема јасно е каде лежи вината за тоа – во власта која и покрај сите спротиставувањa на мнозинстовото Македонци, упорно продолжува со своите македонофобни политики, безобразно продолжувајќи со кршењето на идентитетските права и правото на самоопределба на Македонците. Најнов пораз во серијата порази е и големата веројатност вештачки предизвиканиот „спор“ со Бугарија која ја негира историската посебност на Македонците и македонскиот јазик, да влезе во идната преговарачка рамка со Европската унија. Поинаку кажано, ЕУ после оваа гарнитура на власт, од далечна реалност се претвори во недостижна фантазмагорија.

Во оваа неправедна и сложена ситуација, време е да препознаеме како и граѓаните допринесуваат до загубата на демократијата, правата и слободите, најчесто несвесно и несакајќи. Мора да се нагласи дека ова не е со намера да се расплисне вината на власта и да се пренесе врз граѓаните, туку има за цел да ги мотивира и извади од менталната состојба на пасивни статисти кои стојат отстрана и немо гледаат како нивните животи и државата се распаѓаат. Токму поради таа пасивност, поради таа научена беспомошност, се создава перцепција дека што и да направи поединецот – „џабе е, ништо нема да се смени“. Пасивноста е најмногу евидентна во неучеството во суштинските процеси на демократијата како што се изборите, кои можеби се најсоодветниот пример за анализа. За да го илустрираме и подобро визуелизираме проблемот, во следните три графикони е претставено учеството на избирачите на парламентарните избори од осамостојувањето на Република Македонија па досега. На графикон 1 е прикажан избирачкиот список кој низ текот на годините расте, односно покажува дека повеќе луѓе официјално се стекнале со правото на глас.

[caption id="attachment_518767" align="alignnone" width="640"] Графикон 1. Избирачкиот список, односно бројот на граѓани со право на глас на парламентарните избори во Република Македонија низ годините. Се забележува растечки тренд, односно од година во година повеќе избирачи се евидентирани на списокот.[/caption]

Меѓутоа, и покрај очигледниот раст на бројот на избирачи од 1990 г. па досега, од графикон 2 може да се забележи дека излезноста (изразена во проценти како пропорција од бројот на оние што гласале и вкупниот број на избирачи со право на глас) постојано опаѓа. На пример, во 1990 г. скоро 80% од избирачите гласале, додека на последните предвремени парламентарни избори во 2020 г. гласале околу 50% (иако можеби фактор во последните избори беше тоа што се одржаа во екот на корона пандемијата, но слична излезност може да се види и во 2006 г. кога короната не беше фактор).

[caption id="attachment_518768" align="alignnone" width="640"] Графикон 2. Излезност на парламентарните избори во Република Македонија низ текот на годините изразена во проценти (пропорција од бројот на оние што гласале и и вкупниот број на избирачи со право на глас). Се забележува опаѓачки тренд на излезноста.[/caption]

За уште подобро да го разбереме негативниот тренд и се помалото учество во демократијата од страна на граѓаните, графикон 3 директно го прикажува соодносот на избирачите и излезноста, односно анализирајќи го коефициентот на корелација (–0.75) може да заклучиме дека постои статистички значајна негативна корелација помеѓу овие две варијабли. Преведено на македонски јазик, иако бројот на избирачи во текот на годините постојано расте, излезноста, односно учеството во избирачкиот процес од страна на граѓаните се намалува (тука не навлегуваме подлабоко во можните објаснувања за ваквиот тренд).

[caption id="attachment_518769" align="alignnone" width="640"] Графикон 3. Статистички значајна негативна корелација меѓу бројот на избирачи и излезноста. На графиконот се прикажани податоци од сите досегашни (десет) парламентарни избори во Република Македонија.[/caption]

И сето ова укажува на намалување на квалитетот на демократијата во Република Македонија. Веројатно добар дел од трендовите би се објаснил со разочарувањето на граѓаните од сиве овие 30 години на тапкање во место. Луѓето ја губат довербата во институциите и лидерите, се чувствуваат немоќно и бесперспективно, губат надеж. Апатичноста си го прави своето и поединецот се предава и признава пораз. Но забораваме дека општествената сила не произлегува од еден поединец туку од збирот на поединците, односно сложното обединување околу една идеја, преку масовноста, конзистентноста и упорноста. Секој поединец е елемент на едно множество и колку тоа множество станува поголемо, толку поголем е ефектот во општеството. Накратко, мит е дека поединецот не може да смени нешто во општеството. Таквото верување токму оди во полза на оние кои имаат корист од питомоста и пасивноста на народот, а тоа најчесто е самоназначената „елита“ на власт. Поединецот може да направи промени и те како, но мора да се насочи неговота енергија, мора да се организира и стане масовна. Една мравка е безначајна, не може да изгради мравјалник, самата не може да смени ништо – но илјадници мравки, добро организирани, секоја со својата минијатурна задача и својот минијатурен допринос – прекопува цели ливади!

Во следниве неколку параграфи ќе идентификуваме одредени тенденции, состојби и склоности во контекст на македонското општество кои го намалуваат отпорот, нѐ пасивизираат и со тоа ѝ олеснуваат на власта да продолжи со својата своеглавост.

Самопотценување и чувство на ниска вредност. Постојаните понижувања кои Македонците ги трпат во последните неколку години (другите етникуми во државава не ги засега идентитетската опресија), живеејќи со срамната промена на името и под постојан притисок на мегаломанските притисоци од страна на Бугарија и бесконечните „условувања“ од страна на ЕУ низ текот на годините, доведоа до ситуација Македонците да добијат чувство на ниска вредност. Самопотценувањето и шегувањето на сопствена сметка станаа секојдневна практика. На социјалните мрежи брујат предрасуди кон самите себе сумирани во пејоративното „македонче“. Тоа имплицира дека сме инфантилни, дека сме недораснати и дека не можеме независно и одговорно да одлучуваме за нашата судбина. Како последица на таа скриена предрасуда, секој збор, секоја реченица кажана од т.н. „западњаци“ стануваат света заповед и по дифолт се прифаќа како труизам. „Странците“ и „меѓународната“ секогаш и за сѐ се во право. Таквата состојба на самопотценување е нездрава и неоптимална и под итно мора да почнеме самите себеси да се цениме повеќе. Мора да сфатиме дека и ние сме жители на оваа планета со истите права како и сите други луѓе, дека не вредиме помалку од останатите и дека имаме право да се бориме за својат идентитет, просперитет и права. Тоа во никој случај не смее да биде причина за срам – нели сонцето подеднакво грее за сите (алузија на славниот говор на св. Кирил во одбрана на Словените).

Игнорантност, незаинтересираност и површност. Постојаниот стрес на живеењето од неизвесноста со некомпетентни луѓе на власт доведува до психолошка презаситеност и премореност кај граѓаните. Штотуку излезени од кризата на корона пандемијата, веднаш влеговме во нова економска и политичка криза, без притоа да имаме било каков период на оддишка. Цените растат, вработените од многу институции штрајкуваат, политичките понижувања продолжуваат – сето тоа доведува до истоштеност. На народот му треба одмор. И природно почнуваме да ги одбегнуваме сите тие негативни стресори, лошите вести кои паѓаат како дожд и некако полесно ни е да се преправаме дека не постојат и дека некако самите магично отсебе ќе се решат. И тоа доведува до една од најлошите состојби на умот: игнорантноста и незаинтересираноста. Од нив страдаат психолошки преморените луѓе. Човек си вели „нека биде што сака, повеќе не можам да се замарам“. Но тоа е откажување и бегање од соочувањето, нездрав ескапизам кој само уште повеќе ги усложнува состојбите и уште повеќе ги загорчува нашите животи. Доведува до уште помал отпор и поголема можност за манипулација и корупција од моќниците на власт. Нѐ “фаќаат на кондиција“, како што добро подготвен УФЦ борец некаде во третата рунда го доминира изморениот противникот чиј капацитет за отпор драстично се намалил. А треба да биде обратно – граѓаните се тие коишто мора да имаат кондиција постојано да го следат владеењето, да се борат против корупцијата и предавствата, да протестираат и да даваат отпор. Доколку се откажеме, тогаш самите прифаќаме да бидеме овци и со тоа допринесуваме кон губење на демократијата и нашите права. Со тоа уште повеќе зацврстуваме режим на власт. Му ги одврзуваме рацете. Му сигнализираме дека може уште полошо со нас, уште попонижувачки. Токму затоа е многу важно да не ја игнорираме суровата реалност, туку мора да се соочиме со неа и покрај фактот што борбата е тешка. За таа цел, мора да се потковаме со знаење, да се информираме, да читаме и размислуваме подлабоко, да бидеме критички настроени во ставовите, да не пребегнуваме кон „црно-бело“ гледање на работите. Да бидеме подготвени кога некој партиски апаратчик на прес-конференција ќе нѐ гледа во очи и ќе нѐ лаже – да бидеме начитани и спремни и веднаш да го предизвикаме „булшитот“. Да бидеме храбри. Да битисуваме со интегритет, не потчинетост. Промените кон подобро нема да се случат со мижење, но со широко отворени очи кои гледаат длабоко и смело во лицето на злото.

Неорганизираност, злопамтење и „нарцизмот на малите разлики“. Несреќните луѓе создаваат хаос. Не успеваат да се сплотат и организираат, не успеваат да создадат и почитуваат ред. Во таквата состојба на умот, тежнееме кон себичност и беземпатичност. Непријателите ни се уште поголеми непријатели, а пријателите се претвораат во обични познаници со кои престануваме да делиме интимност и чувства. Нема сомнеж дека Македонија е поделено општество и тоа на повеќе оски: меѓуетничка, која отсекогаш била присутна и која посебно стана евидентна во конфликтот во 2001 година; партиска поделеност која наводно е базирана на некаква си политичка идеологија, но во пракса повеќе е еден вид на трајбалистичка поделеност; и во последните пет години, односно во периодот на владеење на коалицијата СДСМ и ДУИ, почнува да се чувствува силна внатремакедонска поделеност, помеѓу самите Македонци кои се делат во однос на тоа дали се за „северна“ или против (нема сомневање дека оние против се далеку помногубројни). Веќе станува загушливо и невозможно да се има дијалог, посебно меѓу самите Македонци, бидејќи светогледот и „флуидниот“ идентитет на поддржувачите на „северната“ веќе во голема мера се оддалечува од идентитетот на – во отсуство на посоодветен збор – „класичните“ Македонци. Овие две категории живеат во посебни меури на социјалните мрежи, виртуелно, но и во физичкиот живот каде рестораните и кафулињата се поделени по истата оска. Иако многумина од категоријата на „флуидни“ Македонци кои се за „северна“ приватно не го прифаќаат наметнатото име, сепак премолчуваат и продолжуваат да се конформираат веројатно поради личните бенефити од моменталната гарнитура на власт кои за нив се поголеми отколку кога власта би се сменила. Купуваат ден за да поминат. Но еден ден, ќе снема и денови.

Внатремакедонските разлики уште повеќе наликуваат и на она што Фројд го нарекува „нарцизам на малите разлики“ (спомнат во книгата „Цивилизацијата и нејзиното незадоволство“), односно кога две групи живеат една со друга, имаат длабоки меѓусебни односи, повеќе сличности отколку разлики, но не можат да се сложат околу една работа која е исклучително важна и за двете страни, стануваат посебно непријателски настроени една кон друга. Македонците кои се против и оние кои се за „северна“ се толку слични едни со други, а истовремено толку различни. Едните што се залагаа за „северна“ не можат да си ја признаат грешката, а другите против не можат да простат. А без помирување нема сплотеност. И тоа е уште една дополнителна пречка во развивањето на здрав демократски процес и регенерацијата на фрагментираното македонско општество.

Молк кај интелектуалците, научниците, уметниците, новинарите и свештениците. Посебна категорија на луѓе во едно општество се оние коишто создаваат и тргуваат идеи. Тие го уживаат луксузот на поголемата физичка и телесна безбедност од оние коишто работат физичка работа (канцелариското столче е далеку побезбедно од столчето во кабината на еден кран 30 метри над земјата, ќе се сложите нели?). Токму затоа интелектуалните работници не смеат да залегнат во удобноста на нивната работа и да игнорираат сѐ што се случува околу нив. Не смеат да бидат неми набљудувачи на македонскиот културоцид. Не смеат да молчат оние коишто имаат најмногу зборови. Напротив, треба да бидат мозокот на една нација. Мора да имаат интегритет и смелост не само да ја бараат вистината, туку и да се борат за неа. Со секое премолчување на понижувањата и оспорувањата на нашето постоење, ги понижуваат и навредуваат правдината и вистината, двете нешта кои самите велат дека ги слават како врвни вредности во животот. Не смее да се задушат сатирата и критиката кон неправичната власт, не смее театарот да молчи и да не создава претстави за слободата, да не ја исмејува своеглавоста, не смеат новинарите од трагачи по вистината да се претворат во епепе на власта. Дволично е професорите да им зборуваат на своите студенти за етичките вредности додека самите се кријат под камен кога треба смело да се критикуваат моќниците на власт кои масовно ги кршат тие етички вредности. Не смеат да молчат и светите лица, оние кои тврдат дека се носители на македонската традиција и посебност. Сите заедно треба да врескаат против неправдите кои ѝ се случуваат на оваа малечка и мирољубива земја.

Како заклучок, мора да разбереме дека ние сме главниот играч во играта наречена „држава“. Дека тајната е во нашето активно политичко учество, политичкиот интерес и интегритет. Мора да разбереме дека демократијата и слободите се кревки, дека мора активно да се гаат и чуваат зошто лесно се губат. Со нашата пасивност, неизлегување на избори и протести, безначајно празнење на социјалните мрежи, само им помагаме на оние желни за моќ, контрола и власт врз нашите животи. Им помагаме тие да одлучуваат во наше име, наместо ние да одлучуваме за самите себе. Со нашата политичка апатичност и незаинтересираност не се бориме за своите правдини, а со тоа му покажуваме на целиот свет дека самите себеси не се цениме и дека сме безвредни. А не сме!

The post Како самите придонесуваме за губењето на демократијата и слободите appeared first on Република.