Мозокот е одговорен за сите активности и реакции на човекот во секојдневието. Тука се центрите за координација, размислување, чувства, емоции... Токму затоа, стручњаците велат оти е важно да го сочуваме нашиот најважен орган здрав што е можно подолго време.

Така, психијатарот и познато ТВ-лице од САД, д-р Даниел Амен открива што сѐ треба да се избегнува ако сакаме да го зачуваме здравјето на мозокот.

Шеќерот е меѓу најштетните намирници за мозокот, ако се внесува прекумерно, бидејќи, меѓу другото, поттикнува зависност, воспаленија, депресија, деменција.

Натаму, се препорачува и намалување на кофеинот, којшто го стеснува протокот на крв во мозокот. Никотинот, пак, дејствува слично како кофеинот, затоа што пушењето цигари предизвикува и намалување на волуменот на мозокот.

Удар на топка со глава... Според д-р Амен, фудбалерите имаат 50 отсто поголеми шанси да заболат од деменција од другите луѓе.

И предолгото гледање во екранот влијае на мозокот  Познато е дека многу луѓе денес минуваат осум часа пред екран од компјутер, телефон, ТВ итн. Во таа смисла, науката посочува дека повеќе од три часа пред екраните на ден ја зголемуваат опасноста од анксиозност, депресија и зависност.

The post Што треба да се избегнува како би имале поздрав мозок? appeared first on Република.

Неочекуваните промени на температурата и влажноста на воздухот влијаат негативно на респираторниот систем – отежнато дишење, суво грло, сува и надразнителна кашлица, кивавица, симптоми слични на грип односно настинка. Освен тоа, постојаната употреба на клима уредите е поврзана со појавата симптоми од горниот респираторен тракт и влошувањето на хроничниот ринитис, синузитис и фарингитис, иритација на грлото и појава на засипнатост на гласот, ушни инфекции дури и стомачни тегоби.

Ова е наведено во ризиците од престојот во климатизирани простории дома или на работно место, кои ги објавија во Институтот за јавно здравје (ИЈЗ). Оттаму предупредуваат за ризиците, но и за придобивките од клима уредите.

„Во ризици спаѓаат и сушењето и иритацијата на мукозните мембрани. Клима уредите може да ги поттикнат или интензивираат проблемите со очите како што се конјунктивитис и блефаритис, а предизвикуваат и проблеми со контактните леќи кај лицата кои истите редовно ги користат. Може да предизвикаат мускулна пареза. Клима уредите ги влошуваат ефектите од артритисот и невритисот. Со постојаната циркулација на воздухот може да се пренесат причинители на инфективни заболувања на дишните органи. Прашината, органските честички и габите може да предизвикаат алергиски реакции“, наведено е во објавата на ИЈЗ.

Во врска со придобивките, наведено е дека интензивната топлина има негативно влијание врз менталната и физичката активност на човекот, а употребата на клима уредите во одреден степен ги подобрува истите во периодот на летните месеци.

„Клима уредите ги подобруваат и зголемуваат нивоата на удобност при работа и одмор. Ја подобруваат ефикасноста на работата и може да резултираат со зголемена физичка и интелектуална активност. Пониската температура го намалува присуството на паразити, инсекти, влечуги и други видови животни. Пониската температура придонесува за помалку потење, намален губиток на течности и намалување на ризикот од дехидрација. Чистиот систем за климатизација помага во отстранувањето на надворешните алергени како што се полените. Ако уредот за климатизација е добар и добро се одржува, го обновува и го подобрува квалитетот на воздухот во внатрешната средина“, наведуваат во ИЈЗ.

Оттаму препорачуваат климатизираните простории редовно да се проветруваат.

„Професионалната инсталација и одржување се од суштинско значење и за уредите за централна климатизација и за клима уредите со внатрешна и надворешна единица. Најдобро е собна температура да се одржи во интервалот 21º до 25ºC. Меѓутоа, за време на топлотен бран, собната температура не треба да биде под 25ºC. Потребно е да се одржува релативната влажност на просторијата помеѓу 60 отсто и 70 отсто. Клима уредите треба редовно и правилно да се чистат и дезинфицираат, по можност два пати годишно пред зимската и летната сезона“, наведено е во препораките.

Агенцијата за заштита на животната средина на Соединетите Американски Држави (USEPA или ЕРА) предупредува дека концентрацијата на загадувачките честички во воздухот во затворените простории може да биде поголема од тие во загадениот воздух во надворешната средина. Ова значително го зголемува ризикот за луѓето со респираторни проблеми и кардиоваскуларни болести кои поминуваат дел од своето време во затворен простор.

„Климатизацијата, според EPA, може да придонесе за контаминација и ширење на бактериите, мувлата, вирусите, полените и животинските секрети и екстракти. Како и во случајот со многу други болести, ризична група се децата, адолесцентите, бремените жени и постарите лица, посебно оние со респираторни заболувања и слаб имунолошки систем. ИЈЗ препорачува прилагодување на телото од најмалку 15 минути во просторија со температура поприближна на надворешната температура. Тоа може да го направите, на пример, со исклучување на климата, престој во потопла просторија и слично“, наведуваат во ИЈЗ.

The post ИЈЗ: Постојаното седење на климатизирано предизвикува респираторни проблеми appeared first on Република.

Летото и високите температури значат поголема потреба од хидратација, т.е. пиење вода. Соодветниот внос на течности во текот на летните месеци е клучен за одржување на оптималното здравје и спречување дехидрација.

Налето, телото се соочува со повисоки температури што го поттикнуваат потењето како природен механизам за ладење. Тоа значи губење поголеми количини вода и електролити. Затоа, соодветната хидратација, поточно надоместувањето течности, помага во одржување на енергијата, концентрацијата и општото лично чувство на благосостојба.

Последици од недоволно внесување течности: Дехидрација

Благата, лесна дехидрација се одликува со сува уста, жед, намален волумен на урина, темно жолта урина, главоболка и замор. Тешката дехидрација може да доведе до вртоглавица, забрзан пулс, конфузија, па дури и несвестица.

Топлотен удар

Недоволната хидратација ја зголемува и опасноста од топлотен удар. Тоа е сериозна состојба што бара итна медицинска помош. Симптомите вклучуваат висока телесна температура, црвена и сува кожа, забрзано дишење, забрзан пулс и губење свест.

Оштетување на бубрезите

Премалку вода значи и поголема опасност од појава на камен во бубрегот.

Совети за одржување на соодветно ниво на хидратација

Неретко, во текот на денот, човекот не успева да внесе доволно течности, поради зафатеност со работа и други обврски. Затоа се важни следните совети.

Пијте доволно вода. Се препорачува внес на најмалку осум чаши вода дневно, па и повеќе кога температурите се прекумерно високи или кога човекот е физички поактивен.

Храна со висок идел на вода... Овошјето и зеленчукот со висока содржина на вода, како што се лубеницата, краставиците, јагодите и портокалите, можат дополнително да помогнат да останете хидрирани.

Секогаш носете шише вода со вас. Така, пиењето вода ќе биде доволно и редовно.

Избегнувајте прекумерно внесување кофеин и алкохол. Тие дејствуваат како диуретици, зголемувајќи го губењето на течности од телото. Умереноста тука е клучна.

Пијте вода пред, за време и после спортска, понапорна рекреативна, професионална и други физички активности.

Прилагодете го внесот на течности на временските услови. Поголем внес на течности во топлите и влажни денови го надоместува она што го губиме со потењето.

Хидратацијата е клучна за одржување на здравјето и благосостојбата, особено налето. Редовното пиење вода, внесувањето повеќе храна богата со вода, а помалку кофеин и алкохол, ќе помогне да останете свежи и полни со енергија.

The post Повеќе вода – помалку здравствени проблеми со горештините appeared first on Република.

Топлото време често значи поголем ризик од болести поврзани со топлина, повеќе активности на отворено и повеќе убоди од инсекти.

Институтот за јавно здравје објави неколку совети за справување и заштита од топлото време.

УХМР најавува дека Македонија до средина на следната недела ќе биде во портокалова фаза, а температурите ќе достигнат и над 40 степени.

Особено топло ќе биде од четврток до средината на следната седмица кога на повеќе места ќе биде активирано портокалово ниво за опасност од високи температури.

The post Совети од ИЈЗ за справување со топлото време – пијте вода, избегнувајте алкохол, носете лесна облека appeared first on Република.

Ако сакате да го зголемите внесот на храна која е добра за вашиот мозок, овошјето е одлично место за почеток. Речиси не бара подготовка и ја задоволува вашата желба за слатко, со што е помала веројатноста да посегнете по нешто натоварено со додаден шеќер, што дефинитивно не е добро за здравјето на мозокот.

Неврохирургот, др. Бетси Гранч, тврди дека една од главните причини е тоа што овошјето е богато со антиоксиданси. Овошјето богато со антиоксиданси може да биде добро за мозокот. Јадењето на ова овошје ги намалува слободните радикали и оксидативниот стрес на нервното ткиво, што може да ја подобри когнитивната функција.

Со неа се согласи неврологот д-р. Мил Етјен кој истакнува дека „овошјето може да спречи оштетување на мозочните клетки и е одличен извор на антиоксиданси кои помагаат да се спречат дегенеративни промени во мозокот“.

Освен антиоксиданси, овошјето содржи витамини, јаглехидрати и други хранливи материи кои не само што влијаат на здравјето на мозокот, туку и на целокупното здравје. За Parade, овие научници ги издвоија најдобрите видови овошје што можете да ги јадете за здравјето на мозокот.

Кое овошје да се јаде за здравјето на мозокот?

Како омилен вид овошје што сака да го јаде за здравјето на мозокот, др. Етјен јаде боровинки и грозје. „Двете се одлични извори на антиоксиданси кои штитат од дегенеративни промени во мозокот. Како др. Етјен, и др. Гранч исто така редовно ужива во боровинки, а и двајцата делат уште едно омилено овошје – бананите.

„Јадам барем една банана дневно“, истакнува неврохирургот и додава: „Покрај тоа што се добри за мозокот, бананите се и одлична храна за здравјето на цревата“, пренесува Парад.

Двајцата лекари се согласија дека јадењето цитрусно овошје е исто така корисно за здравјето на мозокот. Неврологот посочува дека портокалите и мандарините се богати со витамин Ц, кој ја поддржува меморијата и когницијата. На нивната листа е и авокадото, кое според нив е исклучително корисно за здравјето на мозокот.

„Авокадото содржи здрави масти кои се важни за функцијата и развојот на мозокот. Тие можат да ги заштитат астроцитите, потпорните клетки во нашиот мозок“, тврди др. Гранч.

Што препорачуваат лекарите?

Без оглед на тоа кое овошје ќе изберете да го јадете, др. Етјен препорачува да се консумира цело овошје наместо сок. На тој начин не ги пропуштате влакната кои се корисни за цревата и мозокот.

„Сокот има повеќе концентриран шеќер и често има додаден шеќер и калории, што го прави сокот помалку здрав од вистинското овошје од кое е направен. Покрај тоа, поради концентратот, може да имате многу повисоки нивоа на шеќер во крвта и вкупен внес на калории“, објаснува тој.

Неговата препорака е секојдневно да се јаде овошје за здравје на мозокот, но и за општото здравје. Особено им препорачува секојдневно консумирање на оние со постоечки здравствени проблеми како Паркинсонова болест, деменција, благо когнитивно оштетување или трауматска повреда на мозокот, пренесува Parade.

The post Боровница, грозје и банана – најдоброто овошје за здравјето на мозокот appeared first on Република.

Здравството е сегмент од општеството, кој со години е во пад; се чини за повеќето од нас дека дното е веќе допрено и доколку не се интервенира веднаш и плански, сѐ повеќе сериозните проблеми ќе стануваат многу брзо видливи и во јавноста ќе се појават со магнитуда на скандали. Наследуваме руина од систем, дотраена и несоодветна инфраструктура, сериозен дефицит на кадар, и можеби најважно од сѐ – немотивирани и максимално истрошени чесни здравствени работници и незадоволни пациенти.

Односот на пациентот и медицинскиот персонал е максимално еродиран, што поради континуираниот напад и негативната кампања од страна на новинарите, популистичкиот пристап на одговорните институции што континуирано со прст го посочуваат здравстениот работник и секако фрустрацијата што од нефункционалноста и неефикасноста на системот ја чувствуваат пациентите, но и оние што за нив треба да се грижат.

За депресијата и нервозата во нашето општество може да се дискутира и анализира со денови; факт е дека секој од нас е во состојба на преживување. Кога луѓето се борат да преживеат во апсурдно милје, страда емпатијата и човечноста. Во културата на модерно живеење сѐ повеќе се обрнува внимание на менталното здравје и менталната хигиена. Во тој контекст, особено после пандемијата станаа многу јасни ефектите на „burn out“ синдромот, како врз индивидуата, така и врз здравствените институции во кои што истата практикува. Интересни и вредни за споменување се „empathy fatigue and compassion burn out“. Во својата суштина подразбираат дека психолошката преоптеретеност на здравствениот работник во подолг период и во несоодветни услови имаат неповолно влијание на неговата способност трпеливо и рационално да рассудува, влијае на стандардот на нега, интерперсоналните односи со колегите, но и се катастрофални по неговото физичко и ментално здравје.

Значењето на Клиничкиот центар: срце и Ахилова тетива

Клиничкиот центар Мајка Тереза е срцето на здравствениот систем во Македонија, но истовремено е и неговата Ахилова тетива. Неговиот колапс ја повлекува како во жив песок, брзо и неповратно, целата мрежа на здравствени институции во нашата држава. Најсоодветен пример за тоа е новонастанатата состојба со дефектот поврзан со компримираниот воздух и доводот на медицински гасови, кој што предизвика хаварија во целиот здравствен систем.

Алката на нефункционалност која се разоткри со дефектот е резултат на апсолутно немање на план за реорганизирање на работата на целиот систем и немање на капацитети за згрижување на пациентите.

Здравстениот систем мора да се постави на цврст темел, мора да се реконструира и реформира на начин кој што ќе биде спремен да ги поднесе и амортизира можните технички проблеми како и други помасовни проблеми од областа на здравството (како на пример пандемија или пак елементарни непогоди).

Клиничкиот центар кој што треба да обавува дејност на највисоко специјализирано, супспецијалистичко ниво, во актуелните околности е оптоварен со прилив на пациенти кои се препраќаат од матичните лекари, од секундарните здравствени центри како и од клиничките болници од внатрешноста. Нерационалното препраќање е резултат на пред сѐ немање јасни насоки и протоколи за селекција, недостаток на кадар и услови во тие центри, а секако и по желба на пациентите која често пати е каприциозна, а не реална потреба.

Улогата на Министерството за здравство: заштитник или уценувач на здравствените работници?

Во изминатиот период Министерството за здравство функционира како институција која буквално наметнува задачи на здравствените институции кои што на терен се неисполниви. Фидбекот, кој повратно се испраќа од институциите до Министерството е честопати не само игнориран, туку и остро критикуван. Здравствените работници не се чувствуваат ниту разбрани, а уште помалку заштитени со политиките на Министерството. Еден најбанален пример од секојдневната пракса се разни барања за испраќање на податоци (кои самото Министерство може да ги екстрахира од системот „Мој Термин“). Барањата се испраќаат во писмена форма на крајот од работниот ден, со назнака податоците да бидат испратени во тек на наредниот ден (инаку најчесто за здравствените институции тоа значи работа и ангажман од најмалку неколку дена или недели). Понатаму, наредби за спроведување на одлуки, без да се анализира дали за истите постојат услови и слично. Директорите во најголем број од случаите како назначени од Министерот, со чест на исклучоците, наместо да ја искомуницираат состојбата на терен и да се обидат да најдат заедничко решение, одбираат да бидат послушници.

„ФАКТОРИЗАЦИЈА“: Немање мерит систем, убиството на ентузијазмот

„Факторизација“ е термин кој што го воведе во колоквијалниот говор меѓу хирурзите еден од професорите на Катедрата по хирургија. Имено, сакајќи да му даде кусо име на феномен кој што се појави во сите пори на здравстевниот систем, во кој што некомпетентни или помалку компетентни индивидуи доаѓаа на менаџерска позиција од лукративни причини. Нивната „факторизација“ подразбира дека она што со својата стручност не може да го постигнат, го постигнуваат од позиција на наметнат авторитет. Фаворизирајќи подредени во хиерархијата за да го изработуваат нивниот стручен дел, преземајќи си ја заслугата за тоа, наметнувајќи сопствени агенди, немајќи слух за реалните стручни проблеми кои што се артикулираат од страна на покомпетентните, кои што со години се туркаат на маргинити. Земајќи го предвид претходно изложеното, не постои интелектуален предизвик ниту дискусија, постои демотивираност и резигнираност на оние кои што имаат идеи и може реално да допринесат за подобрување на квалитетот на услугите како и функционалноста на системот.

Поставувањето на стручни, чесни луѓе на раководни позиции би имало сериозен импакт на враќањето на ентузијазмот, анимирањето на здравствениот персонал, враќање на фер стандарди и правила на ЕДНАКВОСТ, како во однос на правата, така и во однос одговорностите на сите индивидуи во системот. Прогресот може да го поведат само луѓе кои што исчекорат од личниот интерес во име на заедничкото добро.
Реанимација на Клиничкиот центар и системот по принципот „Damage control“
„Damage control“ e концепт во современата трауматологија кој што се користи во третманот на политрауматизирани пациенти. Потекнува од време на Првата светска војна и морнарицата на САД, и подразбира итни интервенции и постапки за поправка на оштетен брод под закана дека ќе потоне.

Постапките не се дефинитивни, туку имаат задача да го одржат бродот во функција без да потоне пред да ја исполни својата мисија. Стратегијата усвоена во медицинската пракса подразбира третман во неколку фази: брза и ефективна контрола на животнозагрозувачката крвозагуба и контаминација, после која што следи фазата на поспецифична реанимација и контрола на повредите, па конечно фаза на дефинитивен менаџмент. Овој стратегиски пристап може да се примени и во реанимација на Клиничкиот центар.

I. Фаза: „Damage Control“

Во случајот на Клиничкиот центар, во обзир би дошле брзи и едноставни интервенции за кои што нема да бидат потребни огромни сретства, а ќе бидат видливи веднаш.
Примери:
1. Чистење на сите зелени површини во Клиничкиот кампус;
2. Поставување на корпи за отпадоци и клупи (во моментот најмногу ѓубре има на зелената површина кај паркингот кај Инфективна Клиника);
3. Обезбедување на соодветни санитарни јазли во чекалните каде што ги нема (пример на хирургија поради катастрофалната состојба на истите, возрасни пациенти уринираат во чекалната на амбулантата на детска хирургија, каде што чекаат деца);
4. Отстранување на глутницата кучиња која што со години е присутна во кампусот и постојано напаѓа здравствени работници (особено навечер кога сами одат од една до друга Клиника да обавуваат конзилијарни прегледи), пациенти и посетители;
5. Анимирање и ангажирање на персоналот од досегашните заеднички служби да дава соодветни информации за насока на движење на пациентите;
6. Сериозна контрола на протокот на пациенти низ Клиниките во смисол на правилно насочување, пример недозволување секој да влегува во лифтот за транспорт на пациенти во операциона сала;
7. Обезбедување на функционалност на лифтовите и нивно чистење;
8. Распоред и план на чистење на ходниците како и контрола на времето во кое што се фрла болничкиот отпад;
9. Контрола на циркулацијата на возила низ паркингот на Клиничкиот центар;
10. Расчистување на патеките по кои треба да се транспортираат пациентите од една до друга Клиника;
11. Подобрување на пристапот до Клиниките особено за највулнерабилните категории на пациенти (пример зимно време константно заледена и непристапна блокирана, единствената патека што води до Клиника за гинекологија и акушерство и Клиника за онкологија)

II. Фаза на специфично санирање

Поспецифичното репарирање на здравствениот систем и пред се Клиничкиот центар мора да се основа на темелни, мултидисциплинарни анализи по однос на неколку клучни сегменти: кадар, стручно напредување, поврзаност на институциите, соодветна инфраструктура, подобрување на имиџот на докторскиот еснаф и односот со пациентите.

Кадар

Да се направи анализа и да се надоместат најнеопходните дефицитарни кадри, повеќето од нив во моментот би биле од средниот и техничкиот персонал (медицински сестри, болничари, хигиеничари). Состојбата со хигиеничари на пример во рамките на Клиничкиот центар е благо речено очајна, до тој степен што не може да се обезбеди минимално достоинствено ниво на хигиена.

Стручно издигнување

Секоја Клиника мора да се потруди да направи план за напредок, визија и мисија. Целите треба да бидат јасно дефинирани, краткорочни и долгорочни. Потребите за стручно напредување и усовршување мора да произлезат од самите Клиники. Секоја Клиника треба да има визија по однос на тоа кој кадар ќе се едуцира и како ќе се едуцира, преку кои програми и во кои центри. Неопходна е и итна изработка на јасни стручни протоколи за работа и поставување на универзални стандарди. Од ова понатаму би произлегле и чекорите кои што треба да се исполнат за акредитација на институциите.

Дуплирање на медицинското знаење

Модерната медицина, ја нарекуваме и медицина базирана на докази. Македонија како мала земја, треба одговорно да ги следи трендовите во медицината. Да се биде во тек со медицинските достигнувања во услови на неверојатни скокови во технолошкиот напредок и во ерата на вештачка интелигенција, за нашите доктори е екстремно тешко. Како за илустрација според студијата на Петар Денсен од Институтот во Ајова, во 1950 година времето на дуплирање на медицинското знаење било 50 години, во 1980 – 7 години; во 2010 – 3.5 години, а во 2020 – 73 дена. Се чини дури невозможно за следење. А, од македонскиот доктор се бара да пружа највисоко ниво и стандард на третман во услови во кои што истото е невозможно. Потребата за континуирана едукација повеќекратно ги надминува капацитетите на медицинските факултети во нашата татковина.

Менторства и соработки „сестрински центри“

Врз основа на повеќе позитивни искуства на некои од Клиниките каде што постојат програми за соработка и едукација, може да се заклучи дека постои потреба од соработка со центри надвор од земјата, со кои што ќе се овозможат билатерални престои како на странските ментори, така и на домашните доктори и сестри во странските центри. Гостувањето на странските ментори овозможува директно учество на докторите во интервенциите и едукација, од една страна, а од друга страна се покажа дека сретствата што би се потрошиле за еден пациент да се испрати во странство се повеќекратно поголеми од годишната сума што клиниките ја потрошиле за исплаќање на менторите гости. Ваквите долгогодишни соработки на клиниките им овозможија простор за секојдневна соработка и асистенција на буквално дневно ниво од страна на менторите. Оваа убава пракса не смее да се прекине туку треба да се продлабочи и охрабри. Секој што во денешно време вели дека знае се, или во хирургијата работи се, е едноставно нереален и некритичен. Особено ако се земе предвид претходно наведениот факт за дуплирањето на медицинското знаење.

Логично е дека во земјите со поголеми буџети и подобри услови развојот и напредокот се многу побрзи. Ние можеби не можеме сами да го постигнеме, но можеме да го искористиме нивниот напредок во наша полза. Во овој контекст важно е да се каже дека соработниците и центрите мора да бидат избрани од страна на самите Клиники. Докторите учествуваат и членуваат во разни здруженија од соодветната специјалност и знаат кои се центрите со кои што за одредена патологија или совладување на одредена процедура е најсоодветно и најлесно да се соработува. Секое наметнување и избор од страна на Министер или било кој што не ја работи конкретната област е несериозно и секогаш наидува на отпор и револт кај здравствените работници. Исто така и праксата за нереални обврзувања е неприфатлива во денешно време. Поради тие политики одливот на специјалистичкиот кадар е застрашувачки голем.

Контакти за престои во странство може и да бидат посредувани преку амбасадите на земји каде што постојат центри за едукација од интерес, со што исто така би се продлабочиле во еден поширок смисол конекциите на нашата држава со светот.

Нашите во странство

Постојат многу македонски доктори кои што се исклучително стручни и успешни во областите во кои што работат. Базирано на досегашните контакти со нив се волни и спремни да помогнат со ствојата стручност и влијание, на тукашните колеги и на татковината. Се работи за доктори на науки кои што обавуваат активна истражувачка работа во сериозни центри како на пример болницата Каролинска во Шведска, како и клиничари кои што до сега се нуделе да помогнат со изнаоѓање начини да посредуваат за престои на наши доктори во странство како и донации на опрема. Овие контакти и нивната подадена рака треба да се искористат.

Инфраструктура

Техничка анализа на разгледување на проблемот со редовно одржување на постоечките медицински апарати. Обезбедување на соодветно одржување што ќе има за задача да ги превенира техничките кварови. За почеток обезбедување на елементарни услови како топла вода која што најчесто ја нема во тоалетите за болни.
Во однос на опремата која што се користи потребна е анализа на сето она што е застарено и нефункционално, како и набавка на апаратури без кои што модерните здравствени системи буквално не можат да функционираат.

Неколку идеи по однос на ресусрси на тема опрема се набавка на опрема преку донации од други држави преку олеснување на бирократските процедури за тоа; организирање на настани од типот на донаторски балови со точна и прецизна намена на сретствата како и транспарентен отчет во однос на набавеното.

По разделувањето на Клиниките, останаа во интерес на сите засебни Клиники да функционираат Заедничките служби и КАРИЛ. Ова беше извор за многу потешкотии, особено во однос на заедничките служби каде што соработката со одговорните лица беше речиси невозможна. Обезбедувањето е оскудно и често не е присутно каде што треба, чистењето на заедничките простории е очајно, а за техничкото одржување се чини дека никој не знае како се извршува. Неопходни се итни и сериозни мерки за корекција на функционалноста на оваа служба.

Во однос на КАРИЛ, преоптеретеноста е преголема. Се работи за единица за Интензивно лекување наменета за Хируршките клиники, но со оглед на тоа што не постои единица за Интензивно лекување на Интернистичките клиники често пати капацитетите се преполнети и со интернистички пациенти. Во однос на инфраструктурата, екипирање на единица за интензивно лекување при Интернистичките клиники значително би го намалило товарот на КАРИЛ.

Соодветна комуникација и поврзаност, растоварување на терциерното ниво за поквалитетна услуга

Во ерата на дигиталната комуникација, речиси несфатливо е комуникацијата на интерклиничко и интерболничко ниво да се одвива само преку „упат“. Во наскор можен рок да се направи листа на контакт телефони на сите дежурни служби која што ќе се дистрибуира на Клиниките и во внатрешноста.

За подобра комуникација со внатрешноста системот Мој Термин може да се адаптира за да може да се праќаат итни пораки до матичните лекари и сите останати институции што упатуваат кон Клинчки (пример во услови на квар на рентген апарат пациентите место да се упатуваат до нас, па потоа да се преупатуваат во друга институција, веднаш да се упатат онаму каде што соодветната потребна услуга ќе се обезбеди).

Со цел Клиничкиот центар вистински да ја обавува својата улога на терциерен центар, мора преку координативни состаноци да се изработи рута на упатување од пониските единици на здравствената пирамида. Праќањето на пациент на Клиника да се направи со претходна најава. Една од можните корисни работи би била поврзување преку дигитален систем со кој што може радиолошките иследувања направени во друга институција да се гледаат директно на Клиника, на тој начин дежурната екипа ќе може посоодветно да се подготви за пациентот кој што се испраќа на терциерно ниво. По моделот на други држави во странство, специјалистите од терциерно ниво мора прво да одобрат упатување на пациент на терциерно ниво. Растоварувањето на системот од непотребни, често пати банални прегледи што може да се извршат на секундарно и примарно ниво, би го зголемило повеќекратно квалитетот на грижа за пациентите на кои што тоа навистина е потребно.

Стимулација на активности од страна на Клиниките кои што ќе го подобрат односот пациент-лекар

Растоварувањето на фрекфенцијата, воведување на ред со помош на јасни назнаки и насоки, присуство на редари, како и придржување на редот што ќе се воспостави од страна на целиот медицински персонал во прво време треба да е доволен за да пациентите стекнат доверба дека влегуваат во институција во која што “се знае што се прави”.

Изработка на web страна што ќе овозможи полесно информирање на пациентите во однос науслугите и интервенциите. Достапни упатства во дигитална форма; поддршка во форма на прашања и одговори; насоки како да се закаже термин; и бројни други бенефити по моделот на светските болници.

Водење на позитивна кампања и информирање за успешните случувања во здравството без лажен Пи-Ар

Организирање на зеднички настани и поблиска соработка со Здруженијата на пациенти.

III. Фаза – Дефинитивен менаџмент: Нов Клинички центар

Иако во моментот е можеби од повеќе причини најнепопуларна опција, секако дека и од здравствениот персонал и од пациентите е најпосакувана. Колку и да се репарираат актуелните капацитети тие ниту во моментот ниту во иднина нема да можат да ги задоволат потребите на растечките предизвици за здравствениот систем.
Потребна е пристапност и соодветен паркинг.
Потребни се топли ходници преку кои што сите клиники ќе бидат поврзани.
Потребни се пристапни патеки за лица со попреченост.
Потребни се зелени површини и место каде што роднините кои што чекаат информација, пациент после интервенција или родилка на пораѓај, ќе може да седнат во кантина на пример.
Потребни се повеќе лифтови.
Потребен е систем на безбедна достава на храна.
Потребна е топла вода.
Потребни се повеќе од 4 санитарни јазли на еден оддел.
Потребни се болнички соби кои што ќе може да акомодираат придружба особено на оддели каде што лежат деца, родилки, онколошки и терминални болни.
Потребни се уште многу нешта надвор од рамките на овој текст… но, сите овие потребни нешта се минимум за достоинството на нашите пациенти како и за здравствените работници.

Овој текст ги пресликува разговорите на чесни и вредни здравствени работници, размислувања кои сме ги споделувале меѓу себе. Суштина за секој лекар е да открие од што боледува пациентот, за да може правилно да го лекува. Суштина за секој еден со амбиција да го менаџира здравствениот систем е да ја познава вистинската природа на проблемите; оние видливите со око, како и оние проблеми кои што имаат корени во слоевите на наталожената нефункционалност и неажурност.

Автор: доктор Иво Доневски, субспецијалист-трауматолог на Клиника за трауматологија за Нетпрес

The post Д-р Доневски: Односот на пациентот и медицинскиот персонал е максимално еродиран appeared first on Република.

Урбаната легенда говори за луѓе кои никогаш не се разболуваат... Настинките, се чини, „ги заобиколуваат“, грипот не им може ништо и се однесуваат како „суперлуѓе“ со неверојатно силен имунитет. Која е нивната тајна?

За време на променливото време т.е. покачувањата и падовите на температурата, корисно е потсетувањето на некои трикови за „будење“ на имунитетот. Истражувањата покажуваат дека тоа се навиките што ги држат вирусите подалеку.

Порано одење в кревет

Луѓето кои спијат осум часа навечер имаат помали шанси да се заразат со вирус, во споредба со оние кои спијат седум часа или помалку, велат стручањаците. Телото ноќе се обновува и ги урамнотежува хормоните на стрес, што го прави човекот помалку подложен на разни инфекции.

Зелен чај

Научен труд спроведен во САД посочува дека луѓето кои пијат зелен или црн чај во текот на денот создаваат трипати повеќе интерферон - моќен протеин којшто ги уништува вирусите. Зелениот чај, како една од намирниците најбогати со антиоксиданси, е познат и по многу други здравствени придобивки.

Јадење „шарена“ храна

Ако се јаде храна во различни бои, со сите потребни антиоксиданси, тоа ќе му помогне на телото да се одбрани од вируси. Во таа смисла се препорачува разновидно овошје и зеленчук, како тиква, компир, морков, зелен лиснат зеленчук, бобинки, портокал, кисела зелка, пиперки, како и бадеми и други јаткасти плодови.

Пробиотици

Полезните бактерии во цревата се важни за имунитетот. Ако индивидуално не се претпочитаат додатоци што содржат пробиотици, советот вели: Повеќе ферментирана храна, на пр. кисело млеко, јогурт или кисела зелка.

Недопирање на лицето

Триењето очи, нос и чепкањето на устата со рацете ја зголемува опасноста од вирусни зарази на дишните органи. Одвикнувањето од сѐ тоа го намалува ризикот за 41 отсто, покажуваат истражувањата. Совет: Редовно миење раце и, за време на сезоната на грип - плакнење на носот и грлото со раствор од морска сол во топла вода за да се исчистат насобраните честички.

The post Пет правила по кои се водат луѓето што никогаш не се разболуваат appeared first on Република.

Кардиолозите  велат дека за срцето е најдобро да јадете секој ден бобинки, јаболка и банани.

– Сепак, секое овошје може да ви помогне да го намалите високиот крвен притисок, атеросклерозата, како и за зацврстување на самите артерии – рекол за „Парада“ кардиологот Дипак Вивек.

Овошјето има различни хранливи вредности и здравствени придобивки, а д-р Вивек и другите кардиолози ги откриваат своите омилени оброци за зајакнување на здравјето на срцето. Вивек рекол дека сака јаболка, бидејќи тие се добар извор на антиоксиданти, влакна, витамин Ц и калиум – а исто така имаат низок гликемиски индекс, така што помагаат во намалувањето на ризикот од дијабетес тип 2.

– Мислам дека ми даваат посебна енергија, но и ги спречуваат грчевите во мускулите – објаснил д-р Вивек, пренесува „Њујорк пост“.

– Се покажа дека влакната го намалуваат крвниот притисок и нивото на холестерол, два главни показатели за ризикот од срцеви заболувања – рекол д-р Сатјит Бусри.

Омилени грицки му се несолените јаткасти плодови, сувотото овошје и бобинките.

– Овошјето како што се боровинки, малини, имаат највисоко ниво на антиоксиданти, кои се одлични за заштита на вашето срце – рекол тој.

The post Бобинки, јаболка и банани за здраво срце appeared first on Република.

Во денешниот свет каде здравата исхрана е клучна за одржување на виталноста и благосостојбата, недостатокот на протеини може да биде сериозен проблем кој влијае на вашето здравје и перформанси. За да бидете сигурни дека внесувате доволно протеини, важно е да ги препознаете и разберете најчестите индикатори за недостаток на оваа витална хранлива материја.

The post Ова се најчестите показатели дека ви фалат протеини appeared first on Република.

Доколку имате проблем со варењето на храната и постојано се чувствувате подуени, добро би било да почнете да консумирате некои од овие природни пијалаци, што го забрзуваат варењето на храната и на тој начин ќе ви помогнат побрзо да добиете рамен стомак.

Кога варењето на храната ви е проблем, и имате опстипација (запек), па заради тоа се соочувате со подуеност, би можеле да пробате некој од овие 3 пијалаци за рамен стомак. Секој од нив ќе му помогне на вашиот организам полесно да ја свари храната, а особено ќе ви се најдат ако често имате проблем со затвор.

Имајте предвид дека не е добро сами на своја рака да земате одредени природни лекови. Затоа, пред да почнете со консумирање на некои од овие пијалаци добро би било да се консултирате и со лекар или нутриционист.

Млака вода и лимон

Мешавината од млака вода ќе ви помогне за детоксикација на организмот и ќе ви помогне полесно да се ослободите од штетните материи во телото.

Дополнително се препорачува и за лицата што имаат проблеми со кожата и кои сакаат да го зајакнат имунитетот.

За да го подготвите, потребно е да земете чаша млака вода и во неа да исцедите сок од цел лимон и тоа да го испиете.

Овој пијалак можете да го пиете наутро, наместо кафе, а може да се консумира и превентивно доколку често имате проблеми со варењето на храната и подуеност.

Маслиново масло и лимон

Освен што помага во варењето на храната, се верува дека комбинацијата од маслиново масло и лимон може да ви помогне и во разбивањето на камења во бубрезите, при болка во зглобовите или да го спречи стареењето.

За да го подготвите, во една чаша треба да ставите природен сок од лимон и во него да ставите една лажица маслиново масло.

За најдобар ефект, овој пијалак треба да се пие наутро или неколку часа по оброкот.

Сода бикарбона и млака вода

Сода бикарбоната и млаката вода уште во минатото често се користеле како лек за киселини во желудникот и за подобрување на варењето на храната.

Во овој случај, треба да се користи само фармацевтска сода бикарбона (без алуминиум), која ја има во аптеки или во продавници за здрава храна, а овој пијалак не се препорачува за оние што страдаат од чир на желудникот.

Исто така, според некои истражувања, прекумерното консумирање сода бикарбона може да доведе до пореметувања на работата на срцето, затоа пред да почнете да го консумирате овој пијалак, неопходно е да се консултирате со лекар.

The post Овие пијалаци го забрзуваат варењето на храната, ефектот е рамен стомак appeared first on Република.

Експертите ги препорачуваат трите најздрави видови зелен зеленчук, кои дефинитивно го заслужуваат своето место во вашата чинија.

Спанаќ

Овој зеленчук е богат извор на железо, калциум и голем број на витамини. Една од најважните карактеристики на спанаќот е тоа што ефикасно се бори против ракот на простата, најефикасен од сите други видови зелен лиснат зеленчук.

Доколку спанаќот се консумира како варен, се препорачува готвењето да не трае подолго од една минута, за да се задржат сите лековити својства на ова растение. Спанаќот е исто така одличен сиров, во форма на салата.

Блитва

Блитвата е еден од најздравите видови зеленчук, а повеќето луѓе ја сметаат за вкусна. Тој е одличен извор на витамини А и Ц. Богат е со железо и многу влакна. Научниците докажаа дека блитвата го штити здравјето на срцето, очите, дигестивниот систем и ја намалува зачестеноста на главоболките.

Блитвата се вари од три до пет минути за да не ги изгуби лековитите својства.

Кељ

Богат е со витамини А, Ц, К и Б6. Исто така е одличен извор на магнезиум и калциум.

Неговите антиоксидантни својства го намалуваат нивото на слободните радикали во телото и го намалуваат ризикот од разни болести, вклучително и некои видови на рак. Кељот ќе го намали лошиот холестерол и ќе го намали ризикот од кардиоваскуларни болести, но и ќе го заштити здравјето на вашите очи.

The post Три зеленчуци кои го чуваат здравјето appeared first on Република.

Јаткастите плодови се едни од најдобрите извори на протеини и масти за здравјето на срцето.

The post Oревите се најдобрите јаткасти плодови кои треба да ги јадете за здравјето на вашето срце appeared first on Република.

Истражувањата покажуваат дека редовното консумирање кафе е поврзано со намален ризик од рак, срцева слабост и дијабетес тип 2.

Сепак, постојат студии кои откриле дека премногу кафе може да го зголеми ризикот од деменција и мозочен удар, особено кај луѓето со висок крвен притисок. Затоа е добра идеја да најдете рамнотежа и да се грижите за вашето здравје ако уживате во секојдневното кафе.

Иако кафето е безбедно и здраво за повеќето луѓе, луѓето со одредени здравствени состојби може да искусат повеќе од неговите негативни несакани ефекти, пишува NBC News.

Никогаш не би им препорачал на поединците кои не пијат пијалоци со кофеин да почнат да ги вградуваат во својот ден поради која било причина“, вели нутриционистот Триша Псота.

„Повеќето луѓе веројатно нема да доживеат сериозни несакани ефекти од кофеинот, како што се неправилни отчукувања на срцето, повраќање, напади, па дури и смрт, освен ако не консумираат 1.200 милиграми кофеин, или околу 12 шолји кафе, во еден ден“, истакнува Псота.

Но, дури и консумирањето 400 милиграми кофеин дневно понекогаш може да доведе до несакани несакани ефекти, вклучувајќи немир, анксиозност и тешкотии со спиењето, забележува Псота.

На бремените жени и доилките им се советува да не консумираат повеќе од 200 милиграми кофеин или околу две шолји кафе дневно.

Дејвид Бухолц, педијатар од Медицинскиот центар Ирвинг на Универзитетот Колумбија, вели дека забележува дека пациентите почнуваат да развиваат навика за кафе во тинејџерските години, кога добиваат поголема контрола врз нивната исхрана и се соочуваат со поголем обем на работа и распоред. Бухолц не би препорачал повеќе од 100 милиграми кофеин на ден за тинејџерите, или околу една шолја кафе од 230 милилитри.

Иако кафето нуди здравствени придобивки во умерени количини, важно е да бидете свесни за потенцијалните ризици. Одржувањето рамнотежа и размислувањето за сопственото здравје е клучно за одговорно уживање во кафето и избегнување на несакани последици.

The post Експертите откриваат колку кафе може да предизвика смрт appeared first on Република.

The post Капините го чуваат нашето здравје appeared first on Република.

И помалку од 5.000 чекори дневно се доволни за одржување на здравјето и добрата форма на телото, покажува ново истражување, иако досега преовладуваше мислењето дека се препорачуваат 10.000 чекори на ден.

Научниот труд на американски и полски научници, во којшто се вклучени повеќе од 226.000 луѓе ширум светот, покажа дека одењето 4.000 чекори дневно се доволни за да се почне со намалување на опасноста од прерана смрт од која било причина, јави Би-би-си.

Малку повеќе од 2.300 чекори дневно се доволни за здраво срце и крвни садови, велат истражувачите, наведувајќи дека колку луѓето се поактивни, толку повеќе придонесуваат за нивното здравје.

The post И 5.000 чекори на ден се доволни за здраво тело и добра форма appeared first on Република.

Капините се бобинки кои го чуваат нашето здравје: 4 причини поради кои треба да ги консумирате.Кога би постоела топ-листа на најздрави намирници, капините сигурно би биле во првите 10. Ова овошје изобилува со моќни антиоксиданти, особено елагитанин кој го нема во речиси ниту една друга намирница.

Капините се сметаат за суперхрана, пред сè поради многу лековитите антиоксиданти како што се антоцијаните, витаминот Ц, витаминот Е, елагинската киселина и слично.

Капините имаат бројни здравствени придобивки, а ние издвојуваме 4 од нив:

Го зајакнуваат имунитетот
Поради сите состојки кои ги содржат, капините се идеални за подобра работа, односно за зајакнување на имунолошкиот систем. Со редовното консумирање придонесувате многу за заштита на вашиот организам од разни инфекции и други болести, пишува „Healthline“.

Богати се со витамин Ц
Витаминот Ц помага во производството на колаген кој ја чува вашата кожа, крвните садови, ‘рскавицата, тетивите и лигаментите здрави. Витаминот Ц е исто така антиоксидант кој може да блокира дел од штетите предизвикани од слободните радикали кои се произведуваат додека вашето тело ја разградува храната.

Го подобруваат варењето
Ако сакате да имате добра дигестија, консумирајте капини бидејќи тие се добар извор на влакна. Влакната од капините се многу важни за нормално функционирање на дигестивниот систем бидејќи ја регулираат столицата и го одржуваат дигестивниот систем во идеална состојба.

Го чуваат здравјето на коските
Магнезиумот и калциумот кои се наоѓаат во капините се многу важни за одржување на здравјето на коските. Магнезиумот ја олеснува апсорпцијата на калциумот во организмот, додека калциумот е важен за нивно зајакнување.

The post Капините се бобинки кои го чуваат нашето здравје appeared first on Република.

Капините се сметаат за суперхрана, пред сè поради многу лековитите антиоксиданти како што се антоцијаните, витаминот Ц, витаминот Е, елагинската киселина и слично.

Го зајакнуваат имунитетот
Поради сите состојки кои ги содржат, капините се идеални за подобра работа, односно за зајакнување на имунолошкиот систем. Со редовното консумирање придонесувате многу за заштита на вашиот организам од разни инфекции и други болести, пишува „Healthline“.

Богати се со витамин Ц
Витаминот Ц помага во производството на колаген кој ја чува вашата кожа, крвните садови, ‘рскавицата, тетивите и лигаментите здрави. Витаминот Ц е исто така антиоксидант кој може да блокира дел од штетите предизвикани од слободните радикали кои се произведуваат додека вашето тело ја разградува храната.

Го подобруваат варењето
Ако сакате да имате добра дигестија, консумирајте капини бидејќи тие се добар извор на влакна. Влакната од капините се многу важни за нормално функционирање на дигестивниот систем бидејќи ја регулираат столицата и го одржуваат дигестивниот систем во идеална состојба.

Го чуваат здравјето на коските
Магнезиумот и калциумот кои се наоѓаат во капините се многу важни за одржување на здравјето на коските. Магнезиумот ја олеснува апсорпцијата на калциумот во организмот, додека калциумот е важен за нивно зајакнување.

The post Капините го чуваат нашето здравје appeared first on Република.

Папата Франциск утре ќе биде отпуштен од болницата „Џемели“ во Рим, откако минатата недела му беше извршена абдоминална операција за отстранување хернија предизвикана од операција во 2021 година, соопшти прес-службата на Ватикан, цитирана од италијанските медиуми.

Здравствениот тим кој ја следи состојбата на папата Франциско го потврди отпуштањето на Светиот Отец од општата болница „Агостино Џемели“ утре наутро, петок, 16 јуни, изјави портпаролот на Ватикан, Матео Бруни.

Прес-службата на Ватикан вчера соопшти дека клиничкото лекување на папата се одвива нормално по неговата операција минатата среда и дека медицинскиот персонал планира да го отпушти во следните неколку дена.

Папата Франциск претходно денеска ги посети пациентите на одделението за педијатриска онкологија во болницата.

The post Здравствената состојба на папата Франциск се подобрува и тој утре ќе биде отпуштен од болница appeared first on Република.

Кинеските здравствени власти денеска предупредија дека главниот град Пекинг се соочува со нов, силен бран на случаи на Ковид-19, а истото се случува и во голем дел од земјата, јави ДПА.

На училиштата во некои делови од земјата им е кажано да преземат мерки на претпазливост.

Водечкиот кинески епидемиолог Жонг Наншан очекува околу 65 милиони нови случаи на коронавирус неделно на крајот на јуни, кога очекува бранот да го достигне врвот, јавуваат државните медиуми. Жонг проценува дека сега има околу 40 милиони случаи неделно.

Експертите сметаат дека меѓу 80 и 90 отсто од сите 1,4 милијарди Кинези биле заразени во бранот на коронавирус во декември и јануари, но нивото на имунитетот сега се смета дека е намалено.

Сè уште нема официјални податоци за бројот на починати од вирусот во текот на зимата. Според проценките на странските експерти оваа бројка изнесува околу еден милион починати. Властите во средата го одложија редовното објавување на бројките за смртност за четвртиот квартал од 2022 година. Крематориумите во тоа време не можеа да се справат со мртвите.

После три години, во декември Кина ненадејно се откажа од својата претходно строга стратегија за нулта-Ковид. Болниците беа лошо подготвени за последиците, посочува ДПА.

Инфективен бран сличен на минатиот овој пат не се очекува, но здравствените власти предупредуваат дека во особена опасност се старите и болните.

The post Кина: До крајот на јуни во земјата ќе има десетици милиони случаи на Ковид-19 неделно appeared first on Република.

Гадење, осип на кожата, главоболки, замор се само дел од симптомите кои покажуваат дека вашето тело е полно со токсини, велат експертите.

1. Несоница

Несоницата е една од главните последици од акумулацијата на токсините во телото. Доколку имате проблеми со спиењето треба да го проверите црниот дроб, бидејќи несоницата често се поврзува со проблеми во работата на тој орган.

Пробајте пијалоци направени од брокула, карфиол и сличен зеленчук кои го чистат црниот дроб. Црниот дроб обично ги неутрализира токсините, затоа внесете
во исхраната што е можно повеќе намирници богати со сулфур, а лукот е најдобар за тоа.

2. Летаргија

Ако се будите уморни и летаргични, a уморот ве следи во текот на денот, треба да размислите за детоксикација.

Нема да го решите проблемот ако недостатокот на енергија го надоместувате со кофеин. Напротив, само ќе ја влошите состојбата. Јадете многу житарки бидејќи се богати со витамини од групата Б, кои влијаат на менталните функции како концентрацијата и меморијата.

3. Главоболки

Хроничните главоболки, исто така, може да укажуваат на прекумерна количина на токсини во телото.

Задржувањето на токсините е една од најголемите причини за главоболки и мигрена. За време на процесот на детоксикација, главоболките може прво да се влошат, но штом токсините ќе се исфрлат од телото, тие треба веднаш да исчезнат.

4. Проблеми со кожата

Доколку забележите осип или мозолчиња на вашата кожа, време е за детоксикација. Кожата е најдобар показател дека нешто не е во ред со организмот бидејќи се што не е во ред се исфрла на неговата површина.

5. Жолт или бел јазик

Јазикот е важен индикатор за откривање на количината на отров во телото.

Храната која содржи токсини може да ја наруши деликатната слуз што го опфаќа јазикот. Ако површината на јазикот е видливо бела или има жолт слој, дигестивниот тракт се бори против токсините.

6. Масно ткиво на стомакот

Токсините кои ги внесувате преку храната и пијалоците, но и токсините кои ги вдишувате, помагаат во акумулацијата на масно ткиво на абдоменот. Тие можат да се отстранат само со детоксикација.

7. Жештина

Еден од природните начини на кои телото ги исфрла токсините е преку потењето. Кога има премногу отров во телото, тоа ќе се „прегрее“ обидувајќи се да ги исфрли со потење, поради што постојано може да се чувствувате жешко, дури и кога надвор е ладно.

The post Седум знаци дека вашето тело е полно со токсини и како да си помогнете appeared first on Република.