И оваа година Cinedays во соработка со Кинотека имаат програма посветена на големите филмови и филмските доајени. Годинава се поклонуваме на филмовите на еден од најголемите југословенски режисер ВЕЉКО БУЛАЈИЌ.

HOMAGE TO VELJKO BULAJIĆ
– The Battle on the River Neretva / Битката на Неретва (1969)
– Kozara / Козара (1962)
– Skopje 1963 / Скопје 1963 (1964)

Можеби најпознатиот и еден од наценетите југословенски филмски режисери, Вељко Булајиќ, е роден во 1928 година, во малото место Вилуси крај Никшиќ во Црна Гора. Неколку години подоцна, неговата фамилија се сели во Сараево. Во 1943 г. се придружува на партизанските чети во НОБ, а една година подоцна бива тешко повреден. Од 1946 живее во Загреб, каде што интензивно започнува да ја проучува филмската уметност. Како стипендист, запишува филмска режија на ценетиот институт Centro Sperimentale di Cinematografia во Рим. За време на студиите, работи и како асистент на филмовите на Федерико Фелини и Виторио де Сика. По враќањето во родната земја, му асистира на југословенскиот и хрватски филмаџија Ватрослав Мимица на филмот ВО ОЛУЈА. Режира и неколку краткометражни и документарни остварувања.

Дебитира како режисер на долгометражен игран филм со проектот ВОЗ БЕЗ ВОЗЕН РЕД. Во 1959 г., филмот беше прикажан на филмскиот фестивал во Пула, а беше и официјално селектиран на филмскиот фестивал во Кан. Креиран под очигледно влијание на италијанскиот неореализам и на американскиот вестерн, филмот на режисерски план се одликува со масовни сцени и со прецизна контрола на мизансценот. Влијанието на италијанската кинематографија и неореализмот е забележливо и во остварувањето ЗОВРИЕН ГРАД од 1961 година, добитник на наградата за најдобар филм и сценарио на фестивалот во Пула.

Медаља на фестивалот во Москва, и – се разбира – неговото светски познато дело БИТКАТА НА НЕРЕТВА, номиниран за престижната статуетка Оскар во категоријата за најдобар странски филм во 1969 година.

The post „Синедејс“ и Кинотека со програма посветена на големите филмски доајени: Од 11-17 јули се поклонуваме на филмовите на Вељко Булајиќ appeared first on Република.

Во четврток на 23 мај во 20:00 часот во Кинотека на Македонија, ќе биде прикажан документарниот филм „Скопје 63“ во режија на Вељко Булајиќ, кој претставува сведоштво за потресната судбина на Скопје во деновите по земјотресот.

На 26 јули 1963, во 5 часот и 17 минути, Скопје го погоди катастрофален земјотрес со јачина од 6.1 степен по рихтеровата скала. Само три дена подоцна, режисерот Вељко Булајиќ со својата екипа пристигнува во разурнатиот град. Следните неколку месеци се снима материјал, сведоштво за потресната судбина на градот. Булајиќ, по завршувањето на првата етапа од реализацијата, цели 12 месеци го монтира и синхронизира снимениот материјал. Монументалниот документарен проект е прикажан на фестивалот во Кан во 1964, а на венецијанското филмско биенале ја добива наградата за најдобар долгометражен документарен филм.

„Скопје 63“ е сведоштво за моќта на филмот како медиум, сведоштво за битната авторска визија. Филмот е во продукција на тогашниот Вардар Филм и Јадран Филм, а при реализацијата Булајиќ соработувал со нашите познати автори и филмски дејци – Јован Бошковски, Матеја Матевски, Ѓорѓи Старделов, Љубе Петковски, Драган Салковски. За потребите на филмот е снимен и еден од првите концерти на Есма Реџепова и нејзината изведба на Chaje Shukarije.

Во 2020 година хрватските филмски критичари го прогласија токму ова остварување за еден од најдобрите хрватски документарни филмови на сите времиња.

The post Документарниот филм „Скопје 63“ на Вељко Булајиќ вечерва во Кинотека на Македонија appeared first on Република.

The post Изложбата „СКОПЈЕ ’63 – филмска хроника на едно време“ во Музеј на град Скопје во чест на Вељко Булајиќ appeared first on Република.

Еден од најголемите режисери во Југославија Вељко Булајиќ почина во Загреб на 97-годишна возраст, потврдија за Телеграм семејството и пријателите.

Роден во Црна Гора, од тригодишна возраст со семејството се преселил во Сараево, каде што завршил гимназија. Во 1943 година се приклучил на партизаните, а една година подоцна бил тешко ранет. Од 1946 година живее во Загреб, каде се школувал во вечерни училишта и работел во Одделението за култура на Домот на ЈНА. Привлечен од филмот, се запишал на филмски курс во Јадран филм, а потоа како стипендија студирал филмска режија во Centro Sperimentale di Cinematografia во Рим, пишува „Телеграм“.

На почетокот на кариерата режирал кратки документарни филмови, а прв му бил „Камен и море“ (1953), продукција во Црна Гора. Дебитираше во долгометражен филм со долгометражната продукција „Воз без возен ред“ (1959), за која ги освои наградите за најдобар филм и сценарио на фестивалот за игран филм во Пула, а беше вклучен и во главната програма на фестивалот. во Кан. За „Узаврели град“ (1961) ја добива Големата златна арена за најдобар филм и Златната арена за сценарио.

Во центарот на неговиот опус, пак, воената драма и спектаклите за Втората светска војна во светски познатите филмови „Козара“ (1962), за кои ја доби Големата златна арена за најдобар филм и Златната арена за режија и сценарио и „Битката на Неретва“ (1969), кој беше номиниран за Оскар во категоријата странски филм. Тој филм се смета за продукциски врв на југословенската кинематографија.

„Битката на Неретва“ е убедливо најскапиот филмски спектакл снимен во поранешна Југославија. Во филмот глумеа холивудските ѕвезди Орсон Велс, Франко Неро, Јул Бринер, Сергеј Бондарчук, како и поранешните југословенски ѕвезди Љубиша Самарџиќ, Милена Дравиќ и Велимир Бата Живојиновиќ.

Добитник е на голем број награди, напиша и сценарија за свои и неколку филмови на други режисери.

The post Почина познатиот Вељко Булајиќ, режисер на „Битката на Неретва“ appeared first on Република.