Книгата „Необјавени страници за македонскиот јазик на Круме Кепески“, приредена од проф. д-р Јованка Кепеска деновиве е објавена од „Македоника литера“.

Книгата содржи материјали од оставината на основоположникот на македонското граматичарство, авторот на првата македонска граматика, истакнат македонист, педагог, учебникар, методичар, преведувач, собирач на народни умотворби.

Во книгата се објавени текстови за развојот на македонскиот литературен јазик; обраќања при одбележувањата на годишнини од првата македонска граматика; текстови од методиката, историјата на македонскиот јазик, за изучувањето на македонскиот јазик на Учителскиот институт во Горна Џумаја (Благоевград) во 1947/48 година, за развојот на други литературни јазици, собрани материјали за населението и границите на Македонија, белешки за карактеристиките на македонскиот јазик, како и текстови за некои културни обележја и историски моменти на македонските градови и села.

Оваа книга е втора со оставината на Круме Кепески, првата – „Статии и анализи за македонскиот јазик“, е објавена во 2014 година, во издание на „Македоника литера“.

Круме Кепески (1909 – 1988) е роден е во Прилеп, во ситносопственичко-занаетчиско семејство. Основното и шест класа гимназија ги завршил во Прилеп, а средното образование го дооформил во Битола. Дипломирал на групата Српскохрватски јазик и старословенски јазик во Белград (1935). За време на македонската ослободителна војна, како припадник на бригадата „Гоце Делчев“, во 1944, Круме Кепески добива обврска да работи на собирање на историски материјали за Македонија кои треба да послужат за мировната конференција во Париз. Во 1945 година работи на првата македонска граматика, која од печат излегува во почетокот на 1946 година. Во почетокот на 1946 година, со Воислав С. Илиќ и едно воено лице работи на утврдување на македонската терминологија за воената артилерија, а во 1946 година станува прв главен редактор на Македонското државно книгоиздателство.

Во својот работен век Круме Кепески работел најпрво како професор по славјанска филологија во гимназиите во Прилеп, Приедор, Плевен, Велес и како професор по македонски јазик во Неготино, во Учителската школа и Техничкото училиште во Скопје и во Учителскиот институт во Горна Џумаја (Благоевград). Ангажиран бил во различни курсеви, предавајќи македонски јазик, а потоа бил избран за професор на вишепедагошкиот курс, кој траел една година, за да се оформат првите наставници. Од 1949 година до пензионирањето во 1977 година, со мали прекини, бил професор по македонски јазик, методика на македонскиот јазик и старословенски јазик на Педагошката академија во Скопје.

За својот најзначаен придонес за македонскиот јазик – авторството на првата македонска граматика, Круме Кепески запишал: „Со здобивањето на нашата национална слобода ... со Решението на Првото заседание на АСНОМ се озакони заведувањето на македонскиот литературен јазик, се создадоа благопријатни услови за развиток како на нашта просвета, така и на нашата култура. Тогаш кога во сите наши села и градови се отворија голем број школи и други културни институции, историска беше нужноста од создавање на граматика за македонскиот литературен јазик. Самоиницијативно, чувствувајќи патриотски долг да му помогнам на својот народ, се одзовав на апелот од Крсте Мисирков кој вели: „македонската интелигенција требит да зборуат меѓу себе на централното наречје и тоа наречје имат да бидит литературен јазик на Македонците“, како и на апелот на Ѓорѓи Пулевски: „људи учени који го познавајет јазикот мајкин да се соберат и состават граматика“, и се зафатив со тешка задача – со пишување на првава Граматика на македонскиот литературен јазик.“ – „Тоа што е направено со составувањето на првата граматика на македонскиот јазик претставува санкционирање на една објективна јазична ситуација и култура, која ја создаваа Македонците низ вековите.“

The post Објавена книгата „Необјавени страници за македонскиот јазик на Круме Кепески“ appeared first on Република.