Пред 24 години на денешен ден започнаа воздушните напади на НАТО врз тогашна Сојузна Република Југославија (Србија и Црна Гора). За време на 78-те денови колку траеше бомбардирањето, според официјалните извори загинаа 2.500 луѓе, додека вкупната материјална штета проценета е на повеќе десетици милијарди долари, јави дописникот на МИА од Белград.

Загинаа 2.500 лица меѓу кои 1.031 припадници на вооружените сили и полицијата, а повредени се околу 6000 цивили, 5.173 војници и полицајци, а повеќе лица сè уште се водат како исчезнати. Воените загуби на НАТО никогаш официјално не се соопштени.

Операцијата на НАТО „Милосрден ангел“ започна на 24 март 1999 година во 19 часот и 45 минути, по неуспешните преговори за решавање на кризата на Косово во Рамбује и Париз.

Деветнаесет земји на Алијансата го почнаа да бомбардирањето од бродови во Јадранското Море, од четири воздухопловни бази во Италија, поддржани од стратешки бомбардери кои полетаа од бази во Западна Европа, а подоцна и од САД. Во бомбардирањето се уништени и оштетени 25.000 станбени единици, 470 километри патишта и 595 километри железнички пруги. Онеспособени се 14 аеродроми, 19 болници, 20 здравствени центри, 18 детски градинки, 69 училишта, 176 споменици на културата, 44 мостови беа оштетени, а 38 беа уништени. Симбол на страдањето во бомбардирањето на СРЈ беше малата Милица Ракиќ, која почина на 17 април за време на бомбардирањето во Батајница. Во ноќта на 23 април 1999 година, за два часа и шест минути по полноќ, НАТО ја нападна и зградата на РТС, при што загинаа 16 работници. Ова беше прв случај кога медиумска куќа беше прогласена за легитимна воена цел. За време на бомбардирањето беа извршени 2.300 воздушни напади врз 995 објекти низ целата земја, а 1.150 борбени авиони лансираа близу 420.000 проектили со вкупна тежина од 22.000 тони.

НАТО лансираше 1.300 крстосувачки проектили, беа употребени и графитни бомби, како и 37.000 касетни бомби од кои 200 лица загинаа, а повеќе од стотина беа повредени, а беше користена и забранетата муниција со осиромашен ураниум.

По повеќедневен дипломатски притисок, бомбардирањето заврши со потпишувањето на Воено-техничкиот договор во Куманово на 9 јуни 1999 година, а на 10 јуни, беше усвоена Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, по што за три дена почна повлекувањето на армијата и полицијата од Косово и влегувањето на меѓународните воени сили.

Централна церемонија за одбележување на годишнината од бомбардирањето во Србија се одржa вечерва во Сомбор.

„Ќе простиме ако можеме, ќе заборавиме само ако не нема“, пишуваше на сцената. Илјадници луѓе се собраа на плоштадот во Сомбор.

– Во Сомбор вечерва нè има убедливо најмногу. Тоа кажува нешто лошо и нешто добро. Затоа решив да не читам подготвен говор вечерва, сакам да зборувам од срце и што мислам. Пред 24 години конечно умре модерното меѓународно право. Оттогаш, ништо што се случува во светот не може да биде полошо од она што ѝ го направија на една мала земја. Тие успеаја да уништат многу поголеми земји. Денеска ги погледнав насловните страници на водечките светски списанија од тоа време, велат дека тоа е судир меѓу варварството и модерната цивилизација. Тие отидоа чекор понатаму и рекоа „ајде да одиме да ги победиме тие Срби, тие варвари, затоа што направија геноцид“. Никој никаде не рекол дека имало. Лажеа! Велите дека сте нападнале земја поради хуманитарна катастрофа. Кога видовте дека за тоа не можете да добиете одобрение од СБ на ОН, рековте зошто ни се потребни, што треба закон, што треба правда. Ние сме единствените, сами на светот – рече Вучиќ.

– Поминаа 24 години, откинавте делови од нашата територија, убивте 79 наши деца. Од каде го добивте правото да ги убивате нашите војници, нашите полицајци?! Дали Радован Медиќ отиде во Масачусетс да убие некого или вие дојдовте овде? Никогаш не сте го скршиле и нема да го скршите српскиот дух. Не сме единствените луѓе кои страдаат, страдаа и многумина околу нас. Мораме да бидеме во чекор со светот, пред малку слушајќи го говорот на Маријана, колку и да се трудев да не пуштам солза, само замислив дека треба да му кажам на нечие дете дека татко му починал. Никој не ми го помеша разумот, ми го помрачи умот, не станав предавник. Мое е да ја влечам државата низ иглични уши. Никој не зборува за мир. Зборот мир никаде не го слушаш затоа што е забранет. Никој нема да зборува за мир.

– Тогаш не ја спречија хуманитарната катастрофа. Едната причина беше да покажат дека се најсилни, а другата причина беше да ни го украдат КиМ. Денес во Космет има повеќе Албанци отколку тогаш, само што има три пати помалку Срби.

– Ги убивте нашите деца, но не нѐ убивте нас, овој народ ќе живее, нема да го скршите. Со нас овде вечерва се и Ромите и Бошњаците и Унгарците и припадниците на другите народи, сите оние кои ја чувствуваат оваа земја како своја.

Американскиот амбасадор Кристофер Хил денеска упати сочувство до семејствата на загинатите во војните во 90-тите и до семејствата на загинатите во бомбардирањето на НАТО.

Знам дека луѓето во Србија не можат да го заборават тоа страшно време, и не треба. Народот на Србија не може да ја потисне својата болка, но верувам дека има доволно сила да ја потисне својата огорченост, наведе Хил.

За денеска десноориентираните и проруски опозициски партии и движења закажаа протести и блокади, а главниот собир и блокада ќе биде пред Владата на Србија.



Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.